2022 was een mager jaar voor de aandelenmarkten. De oorlog in Oekraïne met exponentieel stijgende energieprijzen, de stop-and-go coronastrategie in China, de aantrekkende inflatie, de tanende economische vooruitzichten en de stijgende renteniveaus: samen veroorzaakten ze bedrukte gezichten op de markten.
Terwijl aandelen in 2022 een bluts opliepen, gingen obligaties al helemaal de ravijn in. Om de inflatie in toom te houden, konden de centrale banken niet anders dan de beleidsrente in ijltempo op te trekken. Een stijgende rente betekent natuurlijk dalende prijzen voor vastrentende waarden. Het was decennia geleden dat de obligatiemarkten nog zo hard op hun grondvesten daverden.
Terwijl de inflatie voor beleggers de grootste kopzorg van 2022 was, zullen ze de prijsontwikkelingen in 2023 minstens even scherp in de gaten houden. Prijsstabiliteit blijft ook de topprioriteit van de centrale banken, al zal het tijd vergen om de inflatie weer op de doelstelling van 2% te brengen. Iets wat in 2023 nog niet zal lukken.
Ondertussen blijken de renteverhogingen in de VS wel stilaan effect te hebben. De grootste stijgingen zijn achter de rug en de marktconsensus – het gemiddelde van de ramingen van analisten – voorziet dat de piek in de beleidsrente in de loop van 2023 bereikt wordt. Meer nog: velen verwachten al een rentedaling in de VS in de tweede jaarhelft. Beleggers prijzen die daling zelfs nu reeds in, waardoor aandelen en obligaties (voorlopig) goed presteren in dit laatste kwartaal.
Wij hebben echter niet zo’n donkerroze bril op, en denken dat een rentedaling nog niet voor 2023 zal zijn. In de jaren 1970 maakte de Federal Reserve de fout om de rente te snel te verlagen. Het gevolg was een tweede inflatiepiek, die nog hoger was dan de eerste. Een dergelijke uitschuiver zal de Fed volgens ons koste wat het kost willen vermijden.
De sterke dollar was in 2022 gelinkt aan de cyclus van renteverhogingen van de Fed, die steil en snel ging. Omdat we richting het einde van de cyclus trekken in de VS, en de ECB wél nog een paar grote stappen te zetten heeft, zal de euro opnieuw relatief een stuk aantrekkelijker worden ten opzichte van de dollar. Daardoor kunnen er opnieuw kapitaalstromen richting Europa gaan. Dat kan dan weer goed zijn voor zowel Europese aandelen als obligaties.
Terwijl trouwe obligatiebeleggers in 2022 een pandoering kregen, zette de stijgende rente de deur open voor instappende obligatiebeleggers. Na jarenlange droogte zijn de niveaus opnieuw aantrekkelijk en valt er weer een degelijk nominaal rendement te rapen. En dat in alle segmenten: staats- en bedrijfsobligaties, Investment Grade en High Yield. Dat biedt voor beleggers met een eerder defensief en evenwichtig profiel opportuniteiten om hun portefeuille te spekken met vastrentende oplossingen.
We geven de voorkeur aan Investment Grade bedrijfsobligaties, omdat het uitgeversrisico op dit moment een interessante premie biedt, en dan vooral bij obligaties uitgegeven door financiële instellingen. Het rendement staat zelfs op het hoogste niveau sinds decennia. Omdat er een recessie voor de deur staat zal het aantal wanbetalers stijgen waardoor we High Yield obligaties liever links laten liggen. Als er meer zekerheid komt over de omvang van de aankomende recessie kunnen High Yield obligaties eventueel toch in beeld komen.
De aandelenmarkten zaten het afgelopen jaar in het slop. Sinds de start van 2022 ging het vooral bergaf, maar de jongste maanden veerden ze alsnog op van hun dieptepunten. Op jaarbasis valt de schade hierdoor nog mee, zeker in Europa.
De rebound kreeg vooral een stevige duw in de rug door de lager dan verwachte inflatiecijfers voor oktober in de VS. Ook de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen verliepen relatief vlot. Hoewel de Republikeinen de meerderheid behaalden in het Huis van Afgevaardigden (de Democraten blijven de plak zwaaien in de Senaat), bleek een verdeeld Congres in het verleden positief voor de prestaties van de S&P 500. In Europa zorgden een milde start van de winter en dalende energieprijzen ook voor opluchting bij de beleggers. In China brachten enkele versoepelingen in het coronabeleid een positieve reactie op de markten. Op een breder niveau hielden ook de bedrijfswinsten in het algemeen goed stand. Hoewel de risico’s nog niet van tafel zijn, lijken de markten al voorbij deze uitdagingen te kijken.
In de volgende kwartalen zien we de bedrijfswinstgroei verder dalen en in de VS zelfs tot nul terugvallen. Al is de terugval die wij voorzien niet zo groot als gemiddeld bij recessies.
Ook al zal de bedrijfswinstgroei in Europa evenzeer terugvallen, toch zijn de koers-winstverhoudingen op ons continent momenteel historisch laag tegenover die van Amerikaanse aandelen. Dat is een argument om Europa in 2023 beter te zien presteren dan de VS. Als de context in 2023 evolueert zoals onze analyses voorspellen (piek in inflatie en beleidsrente, milde recessie en geen escalatie van het conflict in Oekraïne), dan zien wij een bescheiden maar positief potentieel voor Europese en Amerikaanse aandelen. De opkomende markten kunnen dan weer de wildcard van 2023 worden. Een mogelijke heropening van China en een verzwakkende dollar kunnen de (Aziatische) beurzen vleugels geven, maar aan de andere kant kunnen de onzekerheden (economie open of toch niet open) tot hoge koersschommelingen leiden.
Naast een gebalanceerde regionale blootstelling, blijven we ook in 2023 aandacht hebben voor langetermijnthema’s die het rendement van uw portefeuille kunnen peperen. Specifiek geeft Deutsche Bank de voorkeur aan vier thema’s. Terwijl cyberbeveiliging en de energietransitie door de markten duidelijk als groeithema’s beschouwd worden, kunnen infrastructuur en gezondheidszorg voor een (defensiever) tegengewicht zorgen. Een goede balans binnen deze thema’s verdient de voorkeur.
Hoewel we in eigen land steeds meer zonnepanelen en windmolens om ons heen zien, komt nog altijd het merendeel van de globale energie van steenkool, olie en gas2. De veerkracht van onze oceanen en bossen is bovendien niet langer groot genoeg om de broeikasgassen te capteren die deze fossiele bronnen veroorzaken. Bovendien neemt de vraag naar energie toe: de wereldbevolking dikt de komende 20 jaar nog eens met 2 miljard aan3. Steeds meer mensen dus, en steeds meer mensen die over een hoger inkomen beschikken en meer comfort willen. Dat vraagt dus om heel wat investeringen. De vervanging van fossiele brandstoffen door energie uit hernieuwbare bronnen is slechts een deel van de energietransitie. Even belangrijk is de uitbreiding van de infrastructuur, betere distributienetwerken en een hogere energie-efficiëntie.
In 1997 had 1,7% van de wereldbevolking toegang tot internet met een computer. Fast forward 25 jaar later, en 67% gebruikt vandaag internet op een telefoon4. Bovenop de miljarden smartphones, tablets en computers zijn er momenteel al ruim 12 miljard andere apparaten met het internet verbonden5. De verdere uitrol van het 5G-netwerk zal dat aantal wellicht nog verveelvoudigen. Dat brengt echter ook risico’s met zich mee, niet in het minst op vlak van cyberveiligheid. De economische schade van cyberterreur blijft niet begrensd tot gesaboteerde infrastructuur, stilgevallen productielijnen of gepluimde bankrekeningen. Door datalekken kan er ook persoonlijke of bedrijfsgevoelige informatie op straat belanden.
Alleen al tussen 2000 en 2020 nam de globale levensverwachting bij de geboorte toe met meer dan 5 (vijf!) jaar6. Terwijl in 2021 10% van de mensen 65 jaar of ouder was, zal dat tegen 2050 al 16% zijn7. We worden niet alleen ouder, de groep van ouderen wordt door demografische verschuivingen ook groter. Langer leven – en vooral langer leven met een hoge levenskwaliteit – komt echter met een prijskaartje. Zo zijn de gezondheidsuitgaven van 85-plussers gemiddeld zes keer hoger dan die van 55- tot 59-jarigen8.
In de Europese Unie wordt gemiddeld 9,8% van het bbp gespendeerd aan gezondheid. In de VS is dat zelfs 16,9%9. Hoewel ook de ontwikkelende landen al meer investeren in gezondheidszorg, is er nog heel veel opwaarts potentieel. De opkomst van een sterke en meer vermogende middenklasse in bepaalde groeilanden ondersteunt die trend. Meer levenscomfort brengt er – net als bij ons – stijgende gezondheidsuitgaven mee. Tot slot creëert de sterke appetijt voor innovatie in de gezondheidszorg nieuwe marktopportuniteiten.
Geen gps zonder satellieten, geen nieuwe knie zonder ziekenhuis en geen vakantie op Kreta zonder luchthaven. Te land, ter zee en in de lucht: infrastructuur is alomtegenwoordig. Infrastructuur is een activaklasse op zich: de onderliggende activa zijn (net als vastgoed) tastbaar, en dat is interessant als diversificatie. Infrastructuur is ook minder sterk afhankelijk van economische cycli. Crisis of niet: nutsleidingen, wegen, ziekenhuizen en (lucht)havens blijven essentieel. Infrastructuur wordt gekenmerkt door sterke cashflows en dit thema biedt ook een goede bescherming tegen inflatie. Infrastructuur is de ruggengraat van duurzaam groeiende economieën. De klimaatverandering en energiecrisis vergen enorme publieke en private investeringen. En dat levert beleggingskansen op.
Deel dit artikel
10 februari 2022
Beleggingsproducten zijn onderhevig aan risico’s. Ze kunnen zowel omhoog als omlaag evolueren en de kans bestaat dat de belegger het bedrag van zijn belegging niet recupereert.
Prognoses zijn gebaseerd op veronderstellingen, ramingen, meningen en hypothetische modellen die onjuist kunnen blijken te zijn. Dit artikel is louter bestemd als informatie en bevat geen beleggingsadvies.
1. De periode 1998-2014 werd als referentie genomen omdat die zoals nu eveneens gekenmerkt werd door een middelhoge tot hoge inflatie, maar vormt daarom nog geen garantie voor toekomstige rendementen.
2. Bron: ourworldindata.org/grapher/ global-primary-energy?stackMode=relative&time=earliest..latesttype
3. Bron: un.org/en/desa/world-population-projected-reach-98-billion-2050-and-112-billion-2100
4. Bron: gsma.com – census.gov/popclock/ – idc.com
5. Bron: iot-analytics.com/number- connected-iot-devices/
6. Bron: data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?end=2020&start=2000
7. Bron: un.org/en/global-issues/ageing
8. Bron: oecd.org/health/Expenditure-by-disease-age-and-gender-FOCUS-April2016.pdf
9. Bron: data.worldbank.org/indicator/SH.XPD.CHEX.GD.ZS
