De reis van uw overschrijving: zo gaat uw geld de wereld rond

Dagelijks bankieren - 3 januari 2025

De reis van uw overschrijving: zo gaat uw geld de wereld rond

Met de kaart betalen, online afrekenen of een overschrijving uitvoeren: het gebeurt in een oogwenk. Maar daarachter zit een complex web van technologie en regels zodat elke transactie veilig, snel en betrouwbaar op de juiste bestemming aankomt, waar ook ter wereld. Deutsche Bank is een van de grootste spelers in dit proces en verwerkt dagelijks betalingen ter waarde van ruim 1.100 miljard euro. Een aanzienlijk deel hiervan passeert dagelijks via ons Brussels team van Institutional Cash & Trade Finance.

Naast het wiel, landbouw en de computer is geld wellicht een van de meest revolutionaire uitvindingen. Of het nu gaat om een landbouwer in Europa of een handelaar in Azië, geld is een universeel concept dat iedereen begrijpt en gebruikt om waarde over te dragen en te ontvangen, overheen elke geografische, politieke, culturele of religieuze lijn.

De geschiedenis van geld begon bij ruilhandel. Maar dit systeem had natuurlijk zijn beperkingen. Had u een kip en wilde u een hamer? Dan moest u een smid vinden die bereid was om die kip te ruilen voor een hamer. De introductie van edelmetalen zoals goud en zilver bracht een oplossing en maakte internationale handel ook makkelijker. Daarna volgde papiergeld, en uiteindelijk digitaal geld.


90% van ons geld is onzichtbaar

Ongeveer 90% van al het geld is vandaag digitaal1. Volgens schattingen werden er alleen al in 2023 wereldwijd zo’n 1.300 miljard digitale betalingen gedaan2. Dat zijn meer dan 41.200 transacties per seconde. “Om dat te faciliteren is niet alleen een digitaal netwerk nodig. Net als voor het wegennetwerk gelden er op dat betaalnetwerk ook regels die de transacties soepel en veilig moeten laten verlopen”, vertelt Roel Fredrix, Head of Institutional Cash & Trade Benelux bij Deutsche Bank. “Zonder voorrang van rechts of zonder snelheidslimieten zouden weinig mensen in de auto willen stappen. En zonder regels en toezichthoudende instanties zou niemand digitale betalingen durven doen.”

Roel Fredrix, Head of Institutional Cash & Trade Benelux

Roel Fredrix, Head of Institutional Cash & Trade Benelux

Hoe regels en netwerken digitale betalingen mogelijk maken

Banken en betalingsverwerkers spelen hierin een cruciale rol door het netwerk te beheren en transacties te verifiëren. Clearing en settlement zijn daarbij twee concepten die de ruggengraat vormen van het betalingssysteem.

“Wanneer u een betaling uitvoert – bijvoorbeeld via een overschrijving of met een kredietkaart – gaat deze transactie door een proces van verificatie en afronding”, vervolgt hij. “Clearing verwijst naar het proces waarbij banken de details van de transactie uitwisselen, valideren en verifiëren. Hierbij wordt gecontroleerd of de afzender voldoende middelen heeft en of alle info correct is. Dit proces zorgt ervoor dat beide partijen – de betaler en de ontvanger – akkoord zijn over de transactievoorwaarden voordat er geld wordt overgedragen.”

  • Settlement of de afwikkeling volgt na de clearing. Dit is het moment waarop het geld daadwerkelijk van de rekening van de betaler naar die van de ontvanger wordt verplaatst. Het geld verandert van eigenaar, en de transactie wordt definitief gemaakt. Bij settlement wordt het saldo op beide rekeningen aangepast. Dat kan instant gebeuren, maar kan ook eenmaal per dag zijn, afhankelijk van het betaalproduct.
  • Clearing en settlement gebeuren vaak razendsnel en grotendeels automatisch, dankzij geavanceerde technologieën en netwerken. Het is een complex, maar onmisbaar proces dat de stabiliteit en het vertrouwen in ons financieel systeem waarborgt, net zoals verkeersregels de veiligheid op de weg garanderen.

Betalingen binnen Europa

Als u euro’s overschrijft van een Belgische zichtrekening naar een andere Belgische zichtrekening bij een andere bank, dan is dat een relatief eenvoudig proces. Binnen België geldt dezelfde nationale en Europese regelgeving voor betaalverkeer. De afspraken rond preventie van fraude en witwassen zijn identiek. En het settelen van de betalingen gebeurt via de Nationale Bank van België.

“Iets complexer wordt het als u euro’s overschrijft naar een ontvanger in Portugal of Italië. Hoewel deze landen ook deel uitmaken van de eurozone en de SEPA-regels (Single Euro Payments Area) van toepassing zijn, vereist het proces iets meer coördinatie tussen de verschillende nationale banken”, legt Roel uit. “De transactie moet nog steeds dezelfde stappen doorlopen, maar omdat meerdere instellingen betrokken zijn, kan er iets meer tijd gemoeid zijn met de afwikkeling.”

“Als een bank een frauduleuze betaling doorlaat naar de volgende bank in de keten, en die betaling is niet grondig afgetoetst, dan riskeert de bank stevige boetes. Daarom kunnen internationale betalingen soms langer duren.”

Internationale betalingen: waarom het soms langer duurt

De complexiteit neemt aanzienlijk toe wanneer u geld overschrijft naar een land buiten de eurozone. Hier komen internationale netwerken zoals SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) om de hoek kijken. Zo’n netwerk werkt als een 'postbode' die ervoor zorgt dat betaalinstructies veilig en nauwkeurig tussen banken wereldwijd worden verstuurd.

“Deze internationale betalingen moeten rekening houden met verschillende valuta’s, wisselkoersen, regelgeving en mogelijke tijdsverschillen”, stipt Roel aan. “Een overschrijving van euro naar Amerikaanse dollar vereist bijvoorbeeld dat de banken van beide landen niet alleen de transactie valideren, maar ook de valuta omwisselen. Elke munt moet bovendien clearing krijgen in het land van de munt. Schrijft u vanuit België Amerikaanse dollars over naar een andere Belgische bank, dan wordt die transactie nog steeds via de VS gecleard!”

Bovendien zijn internationale betalingen onderhevig aan zware controles om witwaspraktijken, terrorismefinanciering en andere illegale activiteiten te voorkomen. Elk land hanteert daarbij eigen regels en restricties. Komt daarbovenop dat de technische systemen en betaalformaten van land tot land verschillen. En daarnaast moet elke partij in de keten controleren of de transactie legaal en correct is. Als een bank een frauduleuze betaling doorlaat naar de volgende bank in de keten, en die betaling is niet grondig afgetoetst, dan riskeert de bank stevige boetes. Daarom kunnen internationale betalingen soms langer duren.

De sleutelrol van Deutsche Bank in wereldwijde betalingen

Het is net in dit complexe landschap van internationale betalingen dat Deutsche Bank een bijzonder grote rol speelt. Deutsche Bank is ’s werelds grootste clearingbank voor euro’s en één van de grootste clearingbanken voor internationale betalingen in Amerikaanse dollars.

“Als u weet dat 70% van het wereldwijde verkeer gebeurt in USD en EUR, dan kan u zich voorstellen dat er elke dag gigantische bedragen via Deutsche Bank passeren: een gecombineerde waarde van meer dan 1.100 miljard euro per dag”, vertelt Roel. “Naast deze twee munten biedt de bank ook betalingen en valutadiensten aan in meer dan 130 andere munten. Vanuit Deutsche Bank in België zorgt een team van vier mensen voor een belangrijke deel van de koek. Vanuit Brussel helpen we zo enkele tientallen banken uit de Benelux hun internationale betalingen te clearen.”

Menselijke interventie: wanneer technologie niet volstaat

Hoewel ruim 99% van de transacties automatisch gecleard worden, is er ook een deeltje dat handmatige interventie vereist. Dit kan te maken hebben met verdachte activiteiten of onvolledige gegevens. In dergelijke gevallen treden Roel en zijn team in actie om de transactie te onderzoeken en te verifiëren.

Wat er dan precies gebeurt of hoe algoritmes getraind worden is een goed bewaard geheim, maar Roel deelt graag een oude anekdote. “Het gebeurde vroeger wel eens dat USD betalingen voor duikvakanties als verdacht werden gevlagd. Als bij de referentie scuba diving stond, dan pikte het systeem op dat er mogelijk een link met het land (s)Cuba was, dat onderhevig is aan Amerikaanse sancties”, glimlacht Roel. “Zulke vals positieven halen we er op basis van AI en machine learning automatisch uit. Het wordt echter complexer wanneer een bestemmeling dezelfde naam heeft als mensen of entiteiten onderhevig aan internationale sancties. In zulke gevallen dienen er extra controles te gebeuren. Hierdoor kan het ook gebeuren dat transacties langer geblokkeerd worden tot het duidelijk is dat alles correct en legaal is.”

Het huidig geopolitiek klimaat en de steeds complexere internationale sancties en embargo’s vormen een grote uitdaging. Het vergt vandaag veel expertise en state-of-the-art technologie om internationale betalingen op een snelle, correcte en legale manier uit te voeren.

Waarom banken vertrouwen op Deutsche Bank voor internationale betalingen

De clearing voor internationale betalingen vereist een groot netwerk, een gesofisticeerde infrastructuur en moet aan heel strenge regels voldoen. Daarom is het voor de meeste banken te complex en duur om dat volledig in eigen huis te organiseren. Veel Belgische banken doen hun euro clearing gedeeltelijk zelf, maar voor hun internationaal betaalverkeer in euro en andere munten doen velen een beroep op Deutsche Bank. “Een bijkomende sterkte is dat we een internationale groep zijn. Of het nu om een betaling vanuit de eurozone naar Polen, China of Brazilië is: als er iets fout gaat, dan zijn er collega’s in die landen die perfect weten wie ze moeten bellen”, besluit Roel.

Ontvang het belangrijkste financiële nieuws per e-mail

Nog geen cliënt? Blijf toch op de hoogte over onze beleggingsopportuniteiten en nieuwigheden binnen onze beleggingsdiensten.
U kunt op elk moment uitschrijven.

Deel dit artikel


Zo wapent u zich beter tegen phishing en online fraude

2 september 2024

Zo wapent u zich beter tegen phishing en online fraude

Kaart deblokkeren? Attest aanvragen? … Dat gaat vlot in de Self-service zone

30 augustus 2024

Kaart deblokkeren? Attest aanvragen? … Dat gaat vlot in de Self-service zone

Update uw gegevens voor een optimale service

16 juli 2024

Update uw gegevens voor een optimale service

1 Bron: weforum.org/agenda/2023/10/what-are-central-bank-digital-currencies-advantages-risks/
2 Bron: capgemini.com/news/press-releases/global-non-cash-transaction-volumes-set-to-reach-1-3-trillion-in-2023/

×