Sinds de aankondiging van de douanerechten tijdens 'Liberation Day', hebben beleggers de kans op een recessie in de VS geherevalueerd. De aandelenmarkten kenden een van de snelste dalingen sinds de Tweede Wereldoorlog, en er volgden hogere kredietspreads¹, steilere rentecurves en dalende olieprijzen.

Maar ondanks die bewegingen lijkt het duidelijk dat de markten nog niet echt rekening houden met de mogelijkheid van een recessie. De daling van de aandelenkoersen blijft immers minder uitgesproken dan tijdens recente recessies, net als de vergroting van de spreads en de daling van de olieprijzen.

De markten lijken een recessie dus niet als onvermijdelijk te beschouwen, zeker niet indien de voorgestelde tarieven uiteindelijk niet worden geïmplementeerd na de verlenging met 90 dagen die onlangs werd aangekondigd. Maar het feit dat de markten dit risico niet volledig integreren, opent natuurlijk wel de deur naar potentieel aanzienlijke dalingen als een recessie zich toch zou voordoen. Tot nu toe heeft geen enkele van de belangrijkste activaklassen vergelijkbaar gereageerd als op eerdere recessies.

Aandelen: dalingen minder uitgesproken dan tijdens recente recessies.

• Sinds de aankondiging op 'Liberation Day' daalde de S&P 500 tot 18,9% met een dieptepunt op 8 april.
• Deze correctie blijft echter voorlopig veel beperkter dan tijdens recente recessies. Als we bijvoorbeeld kijken naar de vijf laatste Amerikaanse recessies en de marktdalingen tussen de pieken en dieptepunten, dan overschrijdt de huidige terugval geen van deze drempels. Bovendien bereikte de recente daling niet eens die van 2022, toen de recessievrees de S&P 500 met meer dan 25% deed dalen, noch die van de terugval eind 2018.
  

S&P 500: verschil tussen pieken en dalen (rode schaduw duidt recessies aan)

Obligaties: de verschillen lopen veel minder ver uiteen dan tijdens vorige recessies.

• Een snelle analyse van de niveaus toont aan dat we ver verwijderd zijn van de spreads die we bereikten tijdens recente recessies of andere periodes van verhoogde spanning op de markten.
• Zo bedragen de Amerikaanse High Yield (HY) kredietspreads momenteel 397 basispunten. Dat niveau bereikt zelfs niet dat van vergelijkbare scenario's zonder recessie, zoals in 2022 (583 basispunten), 2016 (839 basispunten) of 2011 (876 basispunten). En ze liggen zeker lager dan de niveaus vastgesteld tijdens echte recessies, zoals de Covid-19-crisis (1100 bps) of de wereldwijde financiële crisis (1971 bps). Deze episodes waren weliswaar historisch bijzonder zware recessies, maar zelfs tijdens de recessie van 2001 waren de HY-spreads hoger dan 900 bps.
• Net als bij aandelen zien we dus geen spanningen op de markten op een schaal die consistent is met de recente recessies, wat betekent dat er nog een ruime marge is om de spreads te doen stijgen als er effectief een recessie zou optreden.
  

Olieprijs: een mindere daling dan tijdens recente recessies (uitgezonderd die van bijvoorbeeld 1973 of 1990, waar hogere olieprijzen rechtstreeks bijdroegen tot de recessie).

• Als we kijken naar de evolutie van de olieprijzen in de loop van de tijd, zien we een duidelijke correlatie tussen recessies (die een vraagschok veroorzaken) en de daling van de olieprijzen.
• De duidelijke uitzondering hierop is wanneer hogere olieprijzen via een negatieve aanbodschok rechtstreeks een recessie veroorzaken. Zo stegen de prijzen na de invasie van Irak in Koeweit in 1990, wat rechtstreeks bijdroeg aan de Amerikaanse recessie van 1990-91. Ook in 1973 stegen de prijzen na de olieschok, wat een belangrijke factor was in de stagflatie die in de VS in dat decennium werd waargenomen.

Als we ons enkel richten op de recente recessies waar de olieprijzen zelf geen trigger waren, zien we opnieuw dat de huidige daling veel lager blijft dan eerder. De Brent daalt immers momenteel met -17% ten opzichte van het niveau van 'Liberation Day'. Dat is een aanzienlijke daling, maar verre van de tweederde daling van de Brentprijzen tijdens de Covid-19-crisis en de wereldwijde financiële crisis - of zelfs in 2001 (toen de olieprijzen sterk daalden na de terroristische aanslagen van 11 september).

Het is duidelijk dat er veel ontwrichtende factoren zijn die de olieprijzen beïnvloeden, maar het feit dat de daling relatief bescheiden blijft, suggereert dat beleggers nog niet verwachten dat de wereldwijde groei sterk zal vertragen.

Rentevoeten: meer dubbelzinnige signalen, omdat de curves de neiging hebben om steiler te worden vóór een recessie – wat we momenteel zien. Maar ook hier, deze stijging is sinds midden 2023 aan de gang naarmate het scenario van een zachte landing waarschijnlijker werd.

• Een terugkerend thema vóór recessies is een uitgesproken steile rentecurve. Zoals we al benadrukten, begon de recessie in recente cycli niet terwijl de curve omkeerde, maar pas nadat ze herstelde en weer in positief terrein kwam. Dit is vaak te verklaren door een snelle renteverlaging door de centrale banken om de vertraging of recessie het hoofd te bieden – de kortetermijnrendementen dalen dan sterk, hoewel de langetermijnrendementen ook dalen (maar in mindere mate).
• Ook deze keer was er een gelijkaardige beweging van de curve. Maar de oorzaken zijn minder duidelijk, want de Federal Reserve (Fed) haastte zich niet om de rente te verlagen. Fed-voorzitter Powell uitte immers zijn bezorgdheid over de inflatoire druk en zei dat het hun 'verplichting' is om de inflatieverwachtingen op lange termijn onder controle te houden. Bovendien is de huidige steilheid van de curve deels het gevolg van de sterke stijging van de langetermijnrendementen, wat een uitstap uit Amerikaanse staatsobligaties weerspiegelt, omdat beleggers hun zekerheid in twijfel trekken. Met andere woorden, de huidige stijging is gebaseerd op een heel andere dynamiek dan tijdens recente recessies.

In dit stadium hebben de markten het recessiescenario nog niet volledig geïntegreerd. Dat is te verklaren door de vele onzekerheden die blijven bestaan over de mogelijkheid van een toekomstige recessie, onder meer door het vooruitzicht op een verdere verlenging van de pauze op douanerechten na de termijn van 90 dagen. Daarnaast is er een vooruitzicht op handelsakkoorden tussen de VS en andere landen die zouden kunnen leiden tot een geleidelijke verlaging van de douanerechten. In 2022 daalden de markten sterker dan vandaag (zowel aandelen als kredietspreads) zonder dat er een recessie plaatsvond.

In die context zullen de concrete economische data van de komende weken cruciaal zijn. Beleggers aarzelen om een recessie volledig te integreren zonder tastbaar bewijs van de nakende recessie. Maar als dat zou veranderen en we krimpcijfers beginnen te zien, zou dat leiden tot een herwaardering die het pad kan effenen voor een nieuwe daling. De geschiedenis toont alleszins duidelijk aan dat risicovolle activa nog verder kunnen dalen als er inderdaad een recessie zou optreden.

Beleggingsproducten zijn onderhevig aan risico’s. Ze kunnen zowel omhoog als omlaag evolueren en de kans bestaat dat de belegger het bedrag van zijn belegging niet recupereert. Elke beleggingsbeslissing moet in overeenstemming zijn met uw Financial ID (beleggersprofiel). Meer info op deutschebank.be/financialid.

Prognoses zijn gebaseerd op veronderstellingen, schattingen, meningen en hypothetische modellen of analyses die onjuist kunnen blijken. Alleen ter illustratie. Dit artikel en de informatie die het bevat vormen geen beleggingsadvies.

Rendementen uit het verleden zijn geen betrouwbare indicator voor toekomstige rendementen.

¹ Het rendementsverschil tussen Amerikaanse staatsobligaties en speculatieve obligaties.