De ECB geeft startschot van renteverhogingscyclus

Markten - 22 juli 2022

De ECB geeft startschot van renteverhogingscyclus

Geschreven door Stefan Köhling, CFA® - Investment Strategist Europe

Samengevat:
  • Voor het eerst sinds 2011 heeft de Europese Centrale Bank (ECB) de beleidsrente verhoogd.
  • De reactie van de markt was wisselend. De EuroStoxx 50 daalde aanvankelijk licht na de aankondiging, maar herstelde zich later. De rente op Duitse en Italiaanse staatsobligaties steeg eerst, maar daalde vervolgens weer. De goudprijs steeg.
  • Deze eerste aanzienlijke verhoging van de beleidsrente is slechts het begin van de renteverhogingscyclus van de ECB.

Wat is er gebeurd?

Tijdens haar vergadering van 21 juli heeft de Europese Centrale Bank (ECB) voor het eerst sinds 2011 de beleidsrente verhoogd. Ze verhoogde de drie referentierentevoeten met 50 basispunten, wat meer was dan eerder was aangekondigd en door economen was verwacht. De monetaire waakhond van de eurozone laat daarmee het negatieve rentebeleid, dat in 2014 van start ging, achter zich. De depositorente stijgt van -0,5% naar 0%, de basisherfinancieringsrente stijgt naar 0,5% en de marginale leenrente stijgt naar 0,75%. Tijdens de laatste vergadering in juni werd slechts een renteverhoging van 25 basispunten verwacht. Vooruitblikkend op de komende vergaderingen benadrukte de centrale bank in haar persverklaring dat verdere rentestappen afhankelijk zullen zijn van de macro-economische gegevens, een standpunt dat Christine Lagarde tijdens de persconferentie herhaalde. De ECB zal dus van vergadering tot vergadering beslissen hoe ze het monetaire beleid wil normaliseren, en daarmee afwijken van haar eerdere aanpak van forward guidance.

Naast het rentebesluit heeft de centrale bank een nieuw programma voor de aankoop van obligaties aangekondigd, het Transmission Protection Instrument (TPI), om "ongerechtvaardigde, wanordelijke marktdynamieken die een ernstige bedreiging vormen voor de transmissie van het monetaire beleid in de eurozone" tegen te gaan. De ECB zou in het kader van het TPI vooral staatsobligaties en quasi-staatsobligaties willen kopen, als dat nodig is. Voorwaarde is wel dat de landen in kwestie zich aan de begrotingsregels van de EU houden en geen macro-economische onevenwichten vertonen. Ook obligaties van de particuliere sector kunnen aangekocht worden, mocht dat nodig zijn.

Een toekomstig besluit om het TPI te activeren zou gebaseerd zijn op een alomvattende beoordeling door de ECB van markt- en transmissie-indicatoren, de vastgestelde kwalificatiecriteria en de geschiktheid in relatie tot de inflatiedoelstelling.

De herbelegging van vervallende obligaties uit het noodhulpprogramma voor pandemieën (PEPP) moet echter de "eerste verdedigingslinie" blijven om potentiële pandemiegerelateerde risico's tegen te gaan.

Hoe reageerden de markten?

De financiële markten reageerden met een hogere volatiliteit. De EuroStoxx 50 daalde licht na de bekendmaking van de beslissing van de centrale bank, maar sloot bijna ongewijzigd op 3.596. De rente op Duitse 10-jaars staatsobligaties sloot op het einde van de handelsdag iets lager af op 1,216%. De rente op Italiaanse staatsobligaties steeg eerst door het aftreden van premier Draghi, maar daalde vervolgens na de ECB-vergadering. De EUR was iets sterker ten opzichte van de USD en kwam boven de grens van 1,02. Goud steeg naar meer dan USD 1.712 / ons.

Wat betekent dat voor beleggers?

Bijna dag op dag tien jaar na Mario Draghi's historische aankondiging "whatever it takes", wordt de centrale bank geconfronteerd met een complexe situatie. De inflatiecijfers blijven stijgen en zullen naar verwachting niet voor september pieken. Bovendien is de economische groei geleidelijk aan het afzwakken.

De renteverhoging van 21 juli zal slechts het begin zijn van vele andere dit jaar, aangezien de inflatie in de eurozone ver verwijderd blijft van de door de ECB nagestreefde 2%. De centrale bank verwacht dat de inflatie hoog zal blijven, maar op middellange termijn zal terugvallen in de richting van 2%. De hint van ECB-president Lagarde dat ze niet langer forward guidance zal geven en in plaats daarvan van vergadering tot vergadering, afhankelijk van de macro-economische gegevens, zal beslissen over het rentepad, vergroot de onzekerheid en dit zal de volatiliteit op de financiële markten waarschijnlijk doen toenemen.

Tegen de achtergrond van de economische vertraging, de politiek fragiele situatie in Italië en de risico's die de oorlog in Oekraïne met zich meebrengt, staat de ECB voor een dilemma. Enerzijds moet ze ervoor zorgen dat de prijsdruk weer afneemt en zo haar geloofwaardigheid veiligstellen. Anderzijds zou een al te rigoureuze aanpak de economische bedrijvigheid in de eurozone extra onder druk kunnen zetten.

Met de aankondiging van de TPI breidt de ECB haar instrumentarium uit. Het valt nog te bezien of dit nieuwe obligatie-opkoopprogramma in een crisissituatie tot het verhoopte effect kan leiden.

Met deze eerste forse renteverhoging laat de Europese Centrale Bank zien dat ze vastbesloten is om de inflatie weer in de richting van haar doelstelling van 2% te brengen. Aangezien de inflatie voorlopig hoog zal blijven, moeten beleggers zich schrap zetten voor verdere renteverhogingen voor het einde van het jaar. De volatiliteit, vooral op de Europese obligatiemarkt, zal waarschijnlijk niet snel afnemen.

Is uw portefeuille nog aangepast aan de economische realiteit?

Bent u nog geen cliënt?

Word cliënt om te kunnen profiteren van het advies van onze experts.

Bent u al cliënt?

Bel Talk & Invest op 078 153 154 of maak een afspraak in uw Financial Center, online of via 078 156 160.

Benieuwd welke oplossingen wij bieden om uw portefeuille voor u te beheren?

Benieuwd welke oplossingen wij bieden om uw portefeuille voor u te beheren?

Benieuwd welke oplossingen wij bieden om uw portefeuille voor u te beheren?

Ontvang gratis Money Expert, ons magazine voor beleggers

Ontvang gratis Money Expert, ons magazine voor beleggers

Ontvang gratis Money Expert, ons magazine voor beleggers

Deel dit artikel


Dit zou u ook kunnen interesseren

16 juni 2022

Fed gaat voor hoogste renteverhoging sinds 1994

10 juni 2022

De ECB bevestigt de start van de opwaartse rentecyclus in juli

3 mei 2022

50 wordt de norm