Beurzen volgen zigzagpatroon: oorzaken en vooruitzichten

Toen de Amerikaanse president Trump op 9 april op de pauzeknop van de douanetarieven duwde, startten de beurzen wereldwijd een stevige opmars die midden oktober abrupt eindigde. Sindsdien staan de aandelenmarkten onder druk en zien we vooral een jojo-beweging zonder overtuiging. De resultaten voor het derde kwartaal van het grootste techbedrijf ter wereld wakkerden het vertrouwen van beleggers opnieuw aan, maar dit smolt weer even snel weg als sneeuw voor de zon. Andere activaklassen, de traditionele veilige havens zoals goud en staatsobligaties lieten sinds midden oktober dan weer verliezen optekenen. Wat zijn de onderliggende oorzaken en de vooruitzichten?

Een terugkerend patroon bij grote marktcorrecties in het afgelopen decennium is een verstrakking van het beleid door de Amerikaanse centrale bank (Fed). Telkens wanneer de Fed een meer ‘hawkish’ toon aanslaat en renteverhogingen doorvoert, leidt dit tot onrust op de markten. Dit was zichtbaar in eerdere periodes zoals 2015-2016, 2018 en 2022. Ook nu speelt het vooruitzicht van uitblijvende renteverlagingen en aanhoudende inflatie een belangrijke rol in de marktdynamiek. De kans op een volgende stap in de renteverlagingscyclus door de Fed in december daalde van bijna 100% tot minder dan 30%, om dan weer op te veren naar 70%. Met al even hectische koersbewegingen op de beurzen als gevolg.

De inflatie blijft hardnekkig net boven de doelstelling van centrale banken hangen. Voorlopende indicatoren zoals de ‘ISM services prices paid’-component¹ wijzen erop dat de prijsdruk in de dienstensector aanhoudt. Dergelijke cijfers voeden de verwachting dat centrale banken voorzichtig blijven met het versoepelen van hun beleid, wat de volatiliteit² op de markten vergroot.

Voorafgaand aan de recente koerszwakte kenden de aandelenmarkten een uitzonderlijk sterke periode. Op 6 maanden was de stijging van de S&P 500 zelfs de krachtigste sinds het herstel na de coronacrisis. De dynamiek van deze rally werd gedreven door verschillende positieve ontwikkelingen zoals de handelsakkoorden van de VS (o.a. met China), gunstige bedrijfsresultaten, een ondersteunend monetair beleid en het wegebben van de recessievrees. Nu de grootste onzekerheden zijn ingeprijsd en de waarderingen historisch hoog liggen, zijn tussentijdse correcties niet uit te sluiten.

Evolutie van de S&P 500

Naast het monetaire beleid spelen ook zorgen over overheidsfinanciën een rol. In verschillende ontwikkelde economieën zijn de begrotingstekorten na de pandemie genormaliseerd, maar de staastschuld is wel opgelopen wat leidt tot druk op staatsobligaties. Zo steeg de rente op langlopende obligaties in onder meer Japan, het VK en de VS. Ook de aandelenmarkten, zoals de Franse CAC 40, ondervinden de gevolgen van deze financiële spanningen.

Ondanks de weifelende aandelenmarkten de voorbije weken, zijn de onderliggende economische fundamentals nog steeds solide. De markten bevinden zich in een context van relatief soepele financieringscondities en stressindicatoren zoals de VIX-index of kredietspreads zijn niet extreem. Daarenboven werden grotere correcties historisch gezien vaak voorafgegaan door renteverhogingen of duidelijke tekenen van een economische neergang, wat momenteel niet het geval is.

Deze keer bevinden we ons in een bijzondere situatie: sinds september 2024 heeft de Fed de rente razendsnel verlaagd – met 150 basispunten, en dat buiten een recessie. In het verleden was zo’n zachte landing vaak goed nieuws voor beleggingen met wat meer risico, en dat zien we nu opnieuw. De discussie gaat vooral over hoe snel de volgende verlagingen er komen, niet over een mogelijke renteverhoging.

De recente marktturbulentie komt er door een combinatie van factoren: een minder soepel monetair beleid, aanhoudende inflatie, zorgen over overheidsfinanciën en het normaliseren van eerder uitzonderlijke beurswinsten.

Toch blijven de fundamenten veerkrachtig en zijn er geen directe signalen voor een nakende recessie. Periodieke correcties horen bij het marktproces, zeker na een periode van sterke stijgingen. Zolang de fundamentals positief georiënteerd blijven, vormen koersdalingen volgens ons dan ook eerder een opportuniteit om de beleggingsportefeuille verder uit te breiden.

In deze context is het essentieel om een portefeuille met een robuuste kern op te bouwen, om verschillende beurscycli met vertrouwen te doorstaan en uw financiële doelstellingen op lange termijn te proberen realiseren.

Beleggingsproducten zijn onderhevig aan risico’s. Ze kunnen zowel omhoog als omlaag evolueren en de kans bestaat dat de belegger het bedrag van zijn belegging niet recupereert. Elke beleggingsbeslissing moet in overeenstemming zijn met uw Financial ID (beleggersprofiel). Meer info op deutschebank.be/financialid.

Prognoses zijn gebaseerd op veronderstellingen, schattingen, meningen en hypothetische modellen of analyses die onjuist kunnen blijken. Alleen ter illustratie. Dit artikel en de informatie die het bevat vormen geen beleggingsadvies.

Rendementen uit het verleden zijn geen betrouwbare indicator voor toekomstige rendementen.

¹ De ISM Services Prices Paid Index is een onderdeel van de ISM Services PMI (Purchasing Managers’ Index) en meet de verandering in de prijzen die inkopers in de Amerikaanse dienstensector betalen voor goederen en diensten.

² Volatiliteit verwijst naar hoeveel en hoe snel de prijs van bv. een aandeel, een obligatie, een fonds of een index verandert in de loop van de tijd.