Artificiële intelligentie: mode-effect of revolutie?

Markten & Beleggingen - 6 november 2025

Artificiële intelligentie: mode-effect of revolutie?

Samengevat:
  • Artificiële Intelligentie (AI) gerelateerde aandelen zijn sterk gestegen. Er ontstaan zorgen over een bubbel door de snelheid en omvang van de investeringen, de marktconcentratie en tekenen van speculatief gedrag.
  • In tegenstelling tot eerdere bubbels worden de huidige AI-waarderingen echter ondersteund door sterke bedrijfswinsten, robuuste kasstromen en gezondere balansen.
  • Risico’s blijven bestaan: overinvestering, uitdagingen bij het omzetten van investeringen in bedrijfswinsten en een geconcentreerde blootstelling kunnen de houdbaarheid van de waarderingen bedreigen als de fundamentals verzwakken.

Bubbelzorgen nemen toe

De afgelopen maanden staat één vraag centraal bij beleggers: ontstaat er een bubbel binnen AI-gerelateerde aandelen. De discussie wordt gevoed door een samenloop van factoren die de AI-sector onderscheiden van de bredere markt. De aandelen in deze sector hebben namelijk uitzonderlijke veerkracht en momentum getoond, met scherpe waardestijgingen tot gevolg, ondanks de politieke onzekerheid en een uitdagend macro-economisch klimaat. Deze afwijking heeft niet alleen kapitaal naar de sector getrokken, maar ook de aandacht gevestigd op de onderliggende fundamentals.

Ongekende investeringsgolf in AI

De omvang van de investeringen in AI is ongezien. Alleen al in het eerste kwartaal van 2025 stegen de wereldwijde kapitaalinvesteringen in datacenters met meer dan 50% op jaarbasis, met in het tweede kwartaal een aanhoudende groei van meer dan 40%. In 2024 bedroeg de totale capex1 voor datacenters bijna 500 miljard USD, en schattingen suggereren dat dit tot 2029 jaarlijks met 21% kan groeien - mogelijk tot meer dan 1.200 miljard USD wereldwijd. Deze cijfers onderstrepen de omvang van de huidige AI-infrastructuurgolf, die het hele IT-landschap verandert.

Speculatief gedrag en marktconcentratie

De zorgen over een mogelijke bubbel worden gevoed door tekenen van speculatief gedrag op de financiële markten. De deelname van particuliere beleggers is sterk toegenomen alsook de meer speculatieve handel in AI-aandelen en derivaten.

Het meest opvallende is misschien wel de hoge marktconcentratie die is ontstaan. De Amerikaanse technologiesector vertegenwoordigt ongeveer 35% van de totale Amerikaanse marktkapitalisatie. Bovendien maken de tien grootste Amerikaanse bedrijven meer dan 20% uit van de wereldwijde aandelenmarktwaarde – een buitengewoon niveau van dominantie. Deze concentratie is het gevolg van de sterke prestaties van een handvol mega-cap technologiebedrijven, waarvan de bedrijfsmodellen steeds meer verweven zijn met de ontwikkeling en toepassing van AI-technologieën. Hierdoor vragen beleggers zich steeds vaker af of de huidige AI-boom een duurzame en winstgedreven expansie is, of dat we een toekomstige correctie moeten verwachten zoals bij eerdere technologiebubbels.

Parallellen: AI versus eerdere technologiebubbels

De huidige AI-gedreven rally vertoont enkele kenmerken die doen denken aan eerdere technologiehausses. Historisch gezien vereisten baanbrekende innovaties enorme initiële investeringen. Maar de uiteindelijke waardecreatie was vaak onzeker, wat leidde tot periodes van intense speculatie door beleggers die zich wilden positioneren voor toekomstige groei.

De AI-sector vormt hierop geen uitzondering. Bedrijven investeren enorme bedragen in infrastructuur, het ontwikkelen van eigen modellen en het veiligstellen van schaarse middelen zoals geavanceerde halfgeleiders en high-performance computingcapaciteit. Maar de huidige stijging van AI-gerelateerde capex – van datacenters tot stroomverdeling, koelsystemen en glasvezelnetwerken – roept even goed vragen op over het risico van overinvestering in infrastructuur, vooral omdat sommige projecten worden uitgevoerd zonder vaste langetermijncontracten.

De rol van de halfgeleidersector

Vooral de halfgeleidersector is een belangrijk aandachtspunt geworden. De wereldwijde halfgeleidermarkt is de afgelopen jaren sterk gegroeid, waarbij AI-versnellers – geoptimaliseerde chips voor het trainen en uitvoeren van AI-modellen – een snelgroeiend deel van de omzet uitmaken. De markt voor deze gespecialiseerde chips verdubbelt bijna jaarlijks in volume, gedreven door de stijgende vraag naar AI-rekenkracht. Dit heeft geleid tot een golf van fusies en overnames in de sector ter waarde van tientallen miljarden, die gericht zijn op het consolideren van capaciteiten en het versterken van toeleveringsketens.

Marktconcentratie en koersontwikkeling

De reactie van de aandelenmarkt volgt ook een bekend patroon. AI-gerelateerde aandelen zijn sterk gestegen, met een sterk geconcentreerd marktleiderschap bij een kleine groep technologie-giganten. De mate van concentratie is opvallend en was in eerdere cycli vaak een voorbode voor correcties, zoals tijdens de dotcombubbel en andere periodes van sectorale overdrijving.

Verschillen: AI versus eerdere technologiebubbels

Ondanks deze overeenkomsten zijn er ook belangrijke verschillen die de huidige AI-cyclus onderscheiden van eerdere bubbels. Het meest opvallend is dat de stijging van AI-aandelen gepaard gaat met een sterke bedrijfswinstgroei en hoge winstgevendheid. In tegenstelling tot eerdere bubbels, waar prijzen vaak stegen op basis van onrealistische verwachtingen en onbewezen bedrijfsmodellen, zijn de huidige waarderingen verankerd in daadwerkelijke financiële prestaties. Leidende AI-bedrijven realiseren aanzienlijke omzet- en bedrijfswinstgroei, ondersteund door hoge marges, operationele hefboomwerking en een sterke vrije kasstroom.

Winstgroei en waardering

De bedrijfswinsten in 2025 bevestigen de rol van AI als groeimotor. AI-gerelateerde bedrijven hebben de winstverwachtingen in de afgelopen kwartalen overtroffen, waardoor analisten hun bedrijfswinstgroeiverwachtingen voor de S&P 500 IT-sector hebben verhoogd naar +20,3% voor heel 2025 en +18% voor 2026. De omzet zal naar verwachting met respectievelijk 14,2% en 13,5% groeien. Ter vergelijking: de bedrijfswinstgroei voor de S&P 500 als geheel wordt geschat op 11,5% voor 2025 14% voor 2026 (omzetgroei: 5,8% en 6,4%).

Binnen hardware, halfgeleiders en AI-software verrasten de omzettrends positief. Verwachtingen suggereren dat een jaarlijkse bedrijfswinstgroei van 15%-25% haalbaar is in grote delen van de AI-hardware- en infrastructuurmarkt. In vergelijkbare groeisectoren, vooral bij dominante spelers met veel intellectuele eigendom in de AI-hardwarestack, stijgen de operationele marges soms tot boven de 30%-35%, vooral wanneer bedrijven profiteren van meerjarige capaciteitsboekingen en langetermijncontracten.

De waarderingsmaatstaven zijn dan wel hoog, maar blijven onder de extremen van de dotcombubbel. De koers-winstverhoudingen (K/W) voor de grootste technologiebedrijven liggen tussen 25x en 40x. Dat is niet goedkoop, maar ruim onder de pieken van de dotcombubbel, toen sommige marktleiders aan meer dan 80x werden verhandeld. Voor de bredere Amerikaanse IT-sector staat de K/W momenteel op 25x, terwijl dit tijdens de dotcombubbel ook twee keer zo hoog was. Ook de bedrijfswaarde/omzet-verhoudingen zijn weliswaar hoog, maar benaderen niet de onhoudbare niveaus van eerdere cycli.

Verbeterde rendementen en kapitaaldiscipline

Het rendement op eigen vermogen (RoE) van de IT-sector is vandaag de dag ook hoger, wat wijst op verbeterde kapitaaldiscipline en operationele efficiëntie. De gemiddelde verwachte RoE voor de Magnificent 7² is 46%, terwijl dit eind jaren 1990 slechts 28% was voor de grootste IT-bedrijven. De PEG3-ratio voor technologieaandelen is niet verhoogd en is de afgelopen jaren zelfs al hoger geweest, wat verder ondersteunt dat de huidige waarderingen gerechtvaardigd zijn door de gigantische winstgroei.

Financiering van investeringen: minder schulden, meer kasstroom

Een ander belangrijk verschil is de financiering van kapitaalinvesteringen. Hoewel de omvang van de huidige investeringen enorm is, wordt het grootste deel gefinancierd uit vrije kasstroom in plaats van schulden. De capex-omzetverhoudingen stijgen, maar de capex-vrije kasstroomverhoudingen blijven stabiel en minder extreem dan in eerdere cycli. Bedrijven investeren dus veel met eigen middelen en dit vermindert het risico op financiële druk als rendementen langer op zich laten wachten. In eerdere bubbels namen bedrijven vaak aanzienlijke schulden op om te groeien, waardoor ze kwetsbaar werden bij tegenvallende verwachtingen.

Figuur: Kapitaaluitgaven / vrije kasstroom ratio is nog steeds relatief laag

Figuur: Capex/Free-cash-flow ratio is nog steeds relatief lag
Bron: LSEG Datastream, Deutsche Bank AG. Data van oktober 23, 2025.

Sterkere balansen

Het huidige marktomgeving wordt gekenmerkt door sterkere balansen en lagere schulden bij de leidende technologiebedrijven. De grootste AI-bedrijven houden aanzienlijke kasreserves aan (de Magnificent 7 hebben meer dan 3% van hun marktkapitalisatie in kas) en lage netto-schuld/eigen vermogen-verhoudingen, wat een buffer biedt tegen mogelijke schokken en systeemrisico’s bij een correctie vermindert.

Vraag naar AI wordt breed gedragen

Ten slotte is de vraag naar AI-infrastructuur en -toepassingen breder en meer gediversifieerd dan in eerdere cycli. Adoptie wordt gedreven door een breed scala aan sectoren – van cloud computing en bedrijfs-IT tot publieke infrastructuur en consumententoepassingen – waardoor het risico dat een enkel faalpunt een sectorbrede neergang kan veroorzaken, wordt verminderd. Deze diversificatie wordt verder ondersteund door de integratie van AI in fysieke industrieën zoals energie, stroom en bouw, waardoor de voordelen van technologische innovatie breder over de economie worden verspreid.

Risico’s om in de gaten te houden

Hoewel onderzoek suggereert dat de huidige artificiële intelligentie-rally geen bubbel is in de traditionele zin, zijn er verschillende factoren die nauwlettend gevolgd moeten worden naarmate de cyclus zich ontwikkelt. Deze risico’s kunnen de langetermijnvooruitzichten van de sector ondermijnen en de kans op een toekomstige correctie vergroten.

    • Overinvestering: Er is een risico dat bedrijven te veel investeren in artificiële intelligentie-infrastructuur, gedreven door concurrentiedruk en onzekerheid over de toekomstige vraag.
    • Monetisatie: Slechts een klein deel van de gebruikers betaalt voor artificiële intelligentie-diensten. Als dit niet snel verandert, kan de omzetgroei tegenvallen.
    • Adoptie: Veel bedrijven experimenteren met artificiële intelligentie, maar slechts een klein deel van de projecten levert meetbare financiële opbrengsten op.
    • Financiële verwevenheid: Complexe relaties tussen leveranciers en klanten kunnen het werkelijke vraagniveau verhullen en het systeemrisico vergroten.
    • Omzetvolatiliteit4: Nieuwe prijsmodellen zorgen voor meer omzetvolatiliteit, waardoor het belangrijk is te letten op duurzame groei in plaats van tijdelijke pieken.

    Conclusie

    De huidige rally in artificiële intelligentie-aandelen vertoont kenmerken van eerdere bubbels, maar wordt ondersteund door sterke winsten en solide balansen. Toch moeten beleggers alert blijven voor concentratierisico’s en overwaardering. Een focus op fundamentals zoals kasstroom en winstgroei blijft essentieel. Er liggen ook kansen in sectoren die profiteren van artificiële intelligentie, zoals financiële dienstverlening en infrastructuur. Discipline en waakzaamheid zijn nodig om optimaal te profiteren van de verdere ontwikkeling.

    Beleggingsproducten zijn onderhevig aan risico’s. Ze kunnen zowel omhoog als omlaag evolueren en de kans bestaat dat de belegger het bedrag van zijn belegging niet recupereert. Elke beleggingsbeslissing moet in overeenstemming zijn met uw Financial ID (beleggersprofiel). Meer info op deutschebank.be/financialid.

    Prognoses zijn gebaseerd op veronderstellingen, schattingen, meningen en hypothetische modellen of analyses die onjuist kunnen blijken. Alleen ter illustratie. Dit artikel en de informatie die het bevat vormen geen beleggingsadvies.

    Rendementen uit het verleden zijn geen betrouwbare indicator voor toekomstige rendementen.

    Ontvang het belangrijkste financiële nieuws per e-mail

    Nog geen cliënt? Blijf toch op de hoogte over onze beleggingsopportuniteiten en nieuwigheden binnen onze beleggingsdiensten.
    U kunt op elk moment uitschrijven.

    Deel dit artikel


    Dit zou u ook kunnen interesseren

    Ctrl-Alt-Invest: is cybersecurity een must voor uw portefeuille?

    7 augustus 2025

    Ctrl-Alt-Invest: is cybersecurity een must voor uw portefeuille?

    16 oktober 2025

    Waarom beleggen in robotica?

    30 september 2025

    Perspectieven – Update economie & activaklassen

    1 Capital expenditures, oftewel kapitaaluitgaven of investeringsuitgaven, zijn de financiële middelen die een bedrijf uitgeeft aan de aankoop, verbetering of het onderhoud van fysieke en materiële activa die langer dan een jaar meegaan.
    2 Zeven grote, toonaangevende Amerikaanse technologiebedrijven (Alphabet, Amazon, Apple, Meta, Microsoft, Nvidia en Tesla).
    3 Price/Earnings-to-Growth ratio. Deze ratio koppelt de traditionele koers-winstverhouding aan de groei van de onderneming en waardeert een aandeel dus rekening houdend met de winstgroei.
    4 Volatiliteit verwijst naar hoeveel en hoe snel de prijs van bv. een aandeel, een obligatie, een fonds of een index verandert in de loop van de tijd.
    5 De term "fonds" is de gebruikelijke benaming voor een Instelling voor Collectieve Beleggingen (ICB), die kan bestaan onder het statuut van een ICBE (UCITS) of een AICB (niet-UCITS), en die diverse rechtsvormen kan aannemen (bevek, GBF enz.). Een ICB kan compartimenten bevatten. De fondsen zijn onderhevig aan risico’s. Ze kunnen zowel stijgen als dalen en mogelijk krijgen beleggers het bedrag van hun belegging niet terug.

    ×