Blijft uw koopkracht ook de volgende jaren afnemen?

Geschreven door

Wim D'Haese
Head Investment Strategist

• De jongste jaren nam de koopkracht van spaarders af, want de inflatie was hoger dan de spaarrente. Ook obligatiebeleggers hadden het moeilijk.
• Aan die situatie komt de komende jaren wellicht geen verandering.
• Om het rendementspotentieel te vergroten, zit er weinig anders op dan te beleggen.
  

De spaarrente is al laag sinds 2008 en we verwachten niet dat ze de komende jaren veel hoger zal worden. De verlaging van de rente tot bijna nul was aanvankelijk een antwoord op de financiële crisis. Meer dan tien jaar later is die crisis grotendeels verteerd, maar de rente blijft laag. Er spelen immers ook structurele factoren mee. De daling van de bevolkingsgroei in onder andere Europa, Japan en China zorgt voor tragere economische groei. De centrale banken blijven de rente laag houden om de economie een duwtje in de rug te geven. Ondertussen zien spaarders hun koopkracht dalen, want de reële rente (rentepercentage min het inflatiepercentage) is negatief. 

Het begrip ‘financiële repressie’ stelt het allemaal wat scherper. De Amerikaanse econome Carmen Reinhart beschrijft de negatieve reële rente als een ‘repressietaks’, een techniek die overheden gebruiken om het aflossen van torenhoge overheidsschulden betaalbaar te houden, terwijl spaarders hiervan de dupe zijn. Volgens Reinhart is dit dus niets minder dan een verdoken belasting op spaargeld.  

De grafiek toont de evolutie van de koopkracht van 10.000 euro op een spaarrekening over de afgelopen tien jaar. De gecumuleerde interest van 5,41% is onvoldoende om de gecumuleerde inflatie van 16,57% het hoofd te bieden. Wie tien jaar lang 10.000 euro op een spaarrekening liet staan, is bijna 10% aan koopkracht kwijt. 

Financiële repressie maakt van vermogensbehoud een grote uitdaging. Niet alleen voor spaarders maar ook voor obligatiebeleggers. Kwaliteitsobligaties leveren tegenwoordig geen betekenisvolle nominale rendementen meer op. In veel gevallen zijn ze zelfs negatief. Een rendement behalen dat hoger is dan de inflatie is moeilijker dan ooit, vooral voor obligatiebeleggers in de eurozone. 

Om hun rendementspotentieel te vergroten, zit er voor obligatiebeleggers niets anders op dan meer risico’s te nemen. Dit maakt het rendement minder voorspelbaar en gevoelig voor volatiliteit. Indien uw beleggersprofiel dit toelaat, kunt u dit oplossen door een groter deel van uw beleggingen aan aandelen te besteden. 

Bij aandelen maken we een onderscheid tussen groeiaandelen en waarde- aandelen. Waarde-aandelen zijn aandelen die aan een lagere koers verhandeld lijken te worden dan op grond van hun fundamentals (bv. omzet en winst) gerechtvaardigd is. Groeiaandelen zijn aandelen waarvan wordt aangenomen dat ze sneller zullen stijgen dan het marktgemiddelde. Wanneer toekomstige winsten van dergelijke bedrijven aan een lage rente worden verrekend, stijgt hun actuele waarde en worden ze aantrekkelijker. Stijgt de langetermijnrente, dan worden deze aandelen minder waard. De verwachting van hogere reële rente kan leiden tot een rotatie van groeiaandelen naar waarde-aandelen. 

Financiële repressie maakt brede diversificatie en robuust risicobeheer van beleggingsportefeuilles belangrijker dan ooit. Een manier om robuustheid te bereiken is de portefeuille opbouwen rond een solide kern die gebaseerd is op strategische activa-allocatie. Het is ook mogelijk om het risico van een hogere aandelenblootstelling te beperken via indekkingstechnieken.