Na de nederlaag van zijn partij bij de Europese parlementsverkiezingen op 9 juni, ontbond de Franse president Emmanuel Macron het parlement. Hij riep eveneens vervroegde verkiezingen uit voor 30 juni en een beslissende tweede ronde op 7 juli. Sindsdien zijn de markten steeds meer bezorgd over een regeringswissel met een daaropvolgende beleidswijziging. Deze zou de op één na grootste economie van de eurozone op ramkoers met de Europese Commissie kunnen brengen en tot een versoepeling van het begrotingsbeleid kunnen leiden.
Op 31 mei verlaagde S&P Global Ratings al haar langetermijnkredietrating voor Frankrijk tot AA- (komende van AA), op basis van de verslechterde schuld-bbp-vooruitzichten, momenteel al 110% - de op twee na grootste achter Griekenland en Italië, en een hoger dan verwacht budgettair tekort van -5,5% in 2023.
Terwijl de tweede termijn van Macron eindigt in mei 2027 en geen onderwerp uitmaakt van de komende verkiezingen, zou een verlies van de parlementaire meerderheid en de daaropvolgende verandering van regering leiden tot een zogenaamde 'cohabitation'. Terwijl Macron, als Franse president, verantwoordelijk blijft voor defensie en buitenlands beleid, zal de potentiële nieuwe premier, samen met het nieuwe kabinet van ministers, de politieke controle overnemen over de binnenlandse agenda, waaronder het economische, veiligheids-, immigratie- en begrotingsbeleid vallen. Dit zou ook gevolgen kunnen hebben voor andere beleidsterreinen, aangezien het Franse parlement de Franse begroting zou moeten goedkeuren.
Aangezien het systeem met twee rondes voor de Franse parlementsverkiezingen vaak een nadeel is voor niet-centrum partijen, hebben sommige van de meer extreme groepen hun platforms gemodereerd, waardoor de onzekerheid over het verkiezingsresultaat toeneemt . Afgezien van een status-quo-scenario, waarin Macrons centrale Renaissance groep en haar bondgenoten aan de macht zouden blijven, zijn er nog twee andere uitkomsten om op te letten: (1) een ver-rechtse minderheidsregering of een bredere centrum-coalitieregering die het centrum-links zou omvatten, waarbij beide scenario's waarschijnlijk zullen leiden tot een politieke impasse met een tragere fiscale aanpassing, maar beperkte bredere economische impact, en (2) een absolute meerderheid voor de uiterst rechtse Rassemblement National-partij (RN) met een duidelijk bestuursmandaat.
Volgens de laatste polls zou Macron's Ensemble (tot nu toe de grootste fractie in het parlement) 19% van de stemmen krijgen, achter RN met 33% die momenteel de grootste oppositiepartij is. Het Nouveau Front Populaire (NFP), een links-groene alliantie tussen het harde linkse Frankrijk Unbowed (LFI), de Socialisten (PS), de Communisten en de Groenen (EELV), zou maar liefst 30% kunnen halen.
Aangezien het RN haar programma voor de komende vervroegde verkiezingen nog niet heeft voorgesteld, kan een blik op haar voorstellen van de laatste algemene verkiezingen in 2022 een indicatie geven. De voorstellen van de RN omvatten toen:
Sommige analisten schatten dat de kosten van deze maatregelen kunnen oplopen tot 100 miljard euro, of meer dan 3,5% van het Franse bbp. De markten zijn bezorgd dat een dergelijk expansief begrotingsbeleid het al hoge begrotingstekort van Frankrijk (-5,5% van het bbp) verder boven de door de EU vastgestelde limiet van -3% zou kunnen duwen, en tegelijkertijd de kans op een toekomstige procedure voor een buitensporig tekort in de op één na grootste economie van de eurozone zou vergroten.
Aan de andere kant van het politieke spectrum onthulde het Front Populaire – een coalitie van vier linkse partijen – eind vorige week een manifest dat de bezorgdheid op de markten aanwakkerde. De groep is van plan om het grootste deel van de economische hervormingen van president Emmanuel Macron te ontmantelen en het land op ramkoers te zetten met de Europese Unie over het begrotingsbeleid, het begrotingspact van de EU over schulden en tekortlimieten af te wijzen en een Europees klimaat- en sociaal noodplan voor te stellen.
De markten vrezen dat een nieuwe regering onder leiding van RN in Frankrijk tot nog meer volatiliteit kan leiden. Daarenboven heeft Frankrijk een van de slechtste begrotingen in de eurozone, met name een tekort dat al ver boven de 3%-drempel van de EU ligt.
Maar zelfs in het geval van een RN-overwinning en een daaropvolgend ‘cohabitation’-scenario kunnen de nieuwe premier en het nieuwe kabinet zich in een positie bevinden waarin politiek pragmatisme de beste strategie voor politiek overleven blijkt te zijn, wat de weg vrijmaakt voor een minder drastisch beleid dan aangekondigd in de aanloop naar de verkiezingen.
Het vooruitzicht van een langdurige periode van politieke onzekerheid in Frankrijk weerspiegelde zich op de financiële markten: de Franse referentie-aandelenindex, de CAC 40, verloor ongeveer 7% op een week en wiste alle opgebouwde winsten van het jaar tot nu toe uit.
De OAT-spread (Obligations Assimilables du Trésor), dat is het rendementsverschil tussen tienjarige Franse (OAT) en Duitse (Bund) staatsobligaties, steeg tot 78 basispunten, het hoogste peil sinds 2017. Vorige week steeg de spread met ongeveer 30 basispunten, het hoogste in zo'n korte periode sinds 2011.
Op de valutamarkten verzwakte de euro fors tegenover de meeste G10-munten. Vooral tegenover de veilige haven zoals de Zwitserse frank daalde de munt tot het laagste niveau sinds begin maart: EUR/CHF 0,95. Tegenover de Amerikaanse dollar daalde de euro voor het eerst sinds begin mei onder EUR/USD 1,07. De optiemarkten zagen een forse koersstijging om zich in te dekken tegen een verdere daling van de euro en een toename van de volatiliteit op korte termijn.
De aandelen van grote Franse banken corrigeerden met 11-14% sinds vrijdag 7 juni, de laatste handelsdag voor de resultaten van de Europese verkiezingen. Onder leiding van de Franse banken in de index daalde de Europese banksector (STOXX 600 Banks Index) met 5%.
We verwachten dat de OAT/Bund-spreads de komende weken op een hoog niveau zullen blijven, totdat er politieke en daarmee gepaard gaande duidelijkheid over het beleid komt. Vorige sell-offs van OAT's tegenover de Bunds kunnen dienen als referentiepunt, waarvan de grootste dateert van 2011, tijdens de crisis in de eurozone, toen het verschil tussen de twee zo'n 190 basispunten bedroeg. De gebeurtenissen toen vormden een structureel probleem voor de hele regio, wat door de voormalige Duitse kanselier Angela Merkel werd omschreven als "de grootste test waarmee Europa sinds de ondertekening van het Verdrag van Rome in 1957 te maken had". De trigger is deze keer louter politiek, dus we zien niet veel parallellen tussen deze twee. De meest geschikte verwijzing is naar de Franse presidentsverkiezingen van 2017, toen de spreads 80 basispunten hadden bereikt. De huidige spreads zitten al op dit niveau en zullen waarschijnlijk ten minste tot 7 juli hoog blijven. Toch zien we waarde in Franse obligaties op langere termijn aan deze hoge spreadniveaus, zodra het stof afneemt en er meer duidelijkheid ontstaat.
Een verslechtering van de nationale financieringsvoorwaarden kan niet alleen de groei van Frankrijk belemmeren, maar ook leiden tot strakkere financiële voorwaarden – met name door de rentevoeten te verhogen waartegen Franse banken geld kunnen lenen op de kapitaalmarkten. Bovendien wegen de markten de kansen op belastingen op overwinsten af. Tot op heden zijn er echter geen aanwijzingen voor mogelijke strafmaatregelen door de Franse rechtse partij. Franse banken worden al geconfronteerd met strenge regelgeving op het gebied van deposito's en leningen.
Hoewel de volatiliteit hoog kan blijven totdat beleggers meer duidelijkheid krijgen over de politieke toekomst van Frankrijk, blijven de fundamenten van de financiële sector gezond. De Franse en Europese banken zijn goed gekapitaliseerd (CET-ratio ca. 12,5% en 14%), terwijl de koers-winstwaarderingen niet overdreven lijken (7,1 en 7,2 op basis van de verwachte winsten in 2024). Dit zou Europese banken in staat moeten stellen om 10% tot 11% van hun marktkapitalisatie per jaar te besteden aan rendement voor aandeelhouders voor dit en de komende twee jaar.
Dit gezegd zijnde, de tweede en beslissende verkiezingsronde staat op 7 juli gepland. In de aanloop naar de verkiezingen en de weken erna kunnen beleggers ervan uitgaan dat de marktvolatiliteit aanzienlijk hoger zal blijven dan voorheen. Als het fiscale beleid na de verkiezingen niet zo expansief blijkt te zijn als de markten momenteel verwachten, zou dat herstelpotentieel kunnen openen voor bankaandelen, de CAC 40 en Franse staatsobligaties.
Word cliënt om te kunnen profiteren van het advies van onze experts.
Bel Talk & Invest op 078 153 154 of maak een afspraak in uw Advisory Center, online of via 078 156 160.
Nog geen cliënt? Blijf toch op de hoogte over onze beleggingsopportuniteiten en nieuwigheden binnen onze beleggingsdiensten.
U kunt op elk moment uitschrijven.
Deel dit artikel
