Zowel in Vlaanderen als Wallonië werd er een regeerakkoord bereikt. Hoewel het nog wachten is op witte rook uit Brussel (federaal en Brussels Hoofdstedelijk Gewest), brengen de Vlaamse en Waalse plannen al ingrijpende wijzigingen met zich mee.
Vlaams Gewest
1. Kan u beter in 2024 nog een schenking doen?
Een onrechtstreekse schenking van roerende goederen (zoals een bankgift) zonder deze te laten registreren, zal een stuk risicovoller worden. Bent u van plan om op deze manier geld of beleggingen te schenken, dan kan u dat wellicht best nog in 2024 doen.
Als u roerende goederen onrechtstreeks wil schenken, heeft u twee opties:
- Ofwel laat u deze schenking registreren. Hierdoor is schenkbelasting verschuldigd. Het voordeel van een geregistreerde schenking is dat de begiftigde later bij het overlijden van de schenker in de regel geen erfbelasting meer betaalt op de geschonken goederen. Dat is interessant want de progressieve tarieven in de erfbelasting (3 tot 27% in rechte lijn en tussen partners) zijn een pak hoger dan het vlakke tarief van de schenkbelasting (3% in rechte lijn en tussen partners).
- Ofwel laat u de schenking niet registreren. U betaalt dan geen schenkbelasting. Overlijdt de schenker in de periode drie jaar na de schenking? Dan is de begiftigde wel (hoge) erfbelasting verschuldigd. De Vlaamse regering heeft aangekondigd om deze periode van drie jaar vanaf 1 januari 2025 te verlengen tot vijf jaar.
Een onrechtstreekse schenking niet laten registreren wordt dus een stuk risicovoller. De schenker moet namelijk nog vijf jaar leven in plaats van drie. Wil u een dergelijke schenking doen zonder deze te registreren? Dan doet u dat wellicht best nog in 2024. Voor schenkingen die u doet of deed vóór 1 januari 2025 blijft de termijn van drie jaar in principe gelden - die zal dus niet retroactief verlengd worden.
Ook goed om te weten: u kan een niet-geregistreerde schenking later alsnog registreren, bijvoorbeeld als de schenker ernstig ziek wordt. U betaalt dan schenkbelasting, maar loopt in de regel geen risico op erfbelasting.
In Wallonië werd deze zogenaamde ‘verdachte periode’ eerder al opgetrokken tot vijf jaar. In Brussel beloopt die vandaag nog steeds drie jaar, maar ook daar zal deze termijn wellicht binnenkort verlengd worden tot vijf jaar.
2. Wordt de successiefactuur een stuk lichter?
Op termijn zal uw successiefactuur wellicht wat lichter worden. De nieuwe Vlaamse regering heeft immers beloofd te sleutelen aan de erfbelasting voor kleine en middelgrote erfenissen. De hervorming zal in principe in meer of mindere mate ten goede komen aan de kinderen, de langstlevende partner, broers, zussen en derden.
Hoe de verlaging er precies zal uitzien of tot op welke hoogte een erfenis vrijgesteld zal worden, dat is nog niet afgeklopt. Er is onder andere sprake van een vrijstelling op de eerste 50.000 euro aan roerende en/of onroerende goederen voor kinderen en een vrijstelling tot 150.000 euro voor echtgenoten en wettelijke samenwonenden, enkel voor roerende goederen.
Volgens de Vlaamse minister van Financiën en Begroting zal de hervorming “pas vanaf 2026 in werking treden en pas volledig in voege zijn in 2029”... Opgelet: wat op de tekentafel ligt, is zeker nog niet beklonken en kan dus nog wijzigen.
Het regeerakkoord belooft tot slot specifieke aandacht voor situaties waarbij een overledene geen erfgenaam heeft, of niemand kan begiftigen in rechte lijn. Het principe dat de schenkbelasting niet hoger mag zijn dan de erfbelasting wordt behouden.
3. Wordt privévastgoed in een familiale vennootschap minder interessant?
Bij een schenking van een familiale vennootschap is er geen schenkbelasting verschuldigd onder bepaalde specifieke voorwaarden. Bij een nalatenschap geldt een vlak tarief van 3% erfbelasting in rechte lijn en tussen partners, enkel indien alle voorwaarden vervuld zijn. Heeft de vennootschap privévastgoed, dan kan dat in principe ook van het fiscaal gunsttarief genieten. De Vlaamse regering wil niet raken aan het principe van een gunstige overdracht, maar belooft wel het achterpoortje van het privévastgoed in de vennootschap te zullen sluiten.
4. Welke gevolgen hebben de strengere controles op buitenlands vastgoed voor u?
In Vlaanderen kan u een gezinswoning kopen tegen een verlaagd tarief in de registratierechten als het de enige en eigen woning is. Kopers van een enige, eigen woning die hun akte verlijden na 1 januari 2025 zullen vanaf dan genieten van 2% registratierechten (in plaats van 3%).
De nieuwe regering wil in dat verband de controles op het bezit van buitenlands vastgoed opdrijven. Want als de koper vastgoed in het buitenland heeft, dan kan die in principe niet vandat verlaagd tarief genieten. Alleen is die informatie niet altijd bekend.
Waals Gewest
De volgende nieuwe maatregelen werden goedgekeurd tijdens de plenaire zitting van het Waalse parlement op 4 december 2024.
1. Hoe sterk daalt de erfbelasting?
In het Waals Gewest starten de tarieven van de erfbelasting vandaag aan 3%. Maar ze kunnen in bepaalde gevallen oplopen tot 80%. Hoe nauwer de band tussen de overledene en de erfgenaam, hoe lager de tarieven. Vanaf 1 januari 2028 zullen de nieuwe tarieven er als volgt uitzien:
- In rechte lijn en tussen echtgenoten en wettelijke samenwonenden. Het tarief kan oplopen van 3% tot 15%. De laagste tarieven van 3 procent (op de eerste schijf tot 12.500 euro) en 4% (tussen 12.500 en 25.000 euro) blijven. Momenteel belopen de tarieven tussen de 3 en 30%. Het maximumtarief wordt dus gehalveerd.
- Tussen broers, zussen, neven, nichten, ooms en tantes. Het tarief kan oplopen van 10% tot 35%. Momenteel bedragen de tarieven tussen broers en zussen tussen de 20 en 65%, en is er een aparte regeling tussen neven, nichten, ooms en tantes (25 tot 70%).
- In andere gevallen kan het tarief kan oplopen van 15% tot 40%. Ook dit is een halvering: momenteel belopen de tarieven 30 tot 80%.

2. Biedt de lagere schenkbelasting een opportuniteit voor vastgoed?
Het ontwerpdecreet voorziet ook een verlaging van de schenkingsrechten op onroerend goed vanaf 2028. De belastingschijven zouden ongewijzigd blijven. Opnieuw: ook hier is het wachten tot de plannen zwart op wit in een decreet staan.
- In rechte lijn en tussen echtgenoten en wettelijke samenwonenden. Het tarief van 3% op de eerste schijf van 150.000 euro blijft ongewijzigd. De tarieven voor de volgende schijven zakken van respectievelijk van 9 naar 6% (schijf van 150.000 tot 250.000 euro), van 18 naar 10% (schijf van 250.000 tot 450.000 euro) en van 27 naar 14% (schijf vanaf 450.000 euro).
- In andere gevallen dalen de tarieven van 10 naar 9% (eerste schijf van 150.000 euro), van 20 naar 12% (schijf van 150.000 tot 250.000 euro), van 30 naar 16% (schijf van 250.000 tot 450.000 euro) en van 40 naar 20% (schijf vanaf 450.000 euro).
3. Waarom wordt het kopen van uw enige woning goedkoper?
Verkoopt u uw enige, eigen woning en koopt u een andere woning in de plaats? Dan zouden, onder bepaalde voorwaarden, voortaan slechts 3% registratierechten verschuldigd zijn in plaats van de gebruikelijke 12,5%. Deze verlaging geldt ook voor wie de eerste keer een enige, eigen woning koopt.
Volgens het ontwerpdecreet, zou de verlaging van toepassing zijn op verkoopakten die vanaf 1 januari 2025 worden verleden (de verkoopovereenkomst mag dus eerder ondertekend zijn). Enkele bestaande gunstmaatregelen worden wel geschrapt. Momenteel betaalt u geen registratierechten op een deel van de aankoopprijs. Die vrijstelling valt weg. Ook de chèque habitat gaat op de schop. En wie een tweede verblijf of investeringsvastgoed koopt zal nog steeds 12,5% registratierechten betalen.
Heeft u vragen over uw vermogensplanning?
Neem contact op met uw personal banker of private banker. Hij of zij helpt u met plezier verder.
Ontvang het belangrijkste financiële nieuws per e-mail
Nog geen cliënt? Blijf toch op de hoogte over onze beleggingsopportuniteiten en nieuwigheden binnen onze beleggingsdiensten.
U kunt op elk moment uitschrijven.

24 september 2024