De ene dag steil omlaag, de volgende dag steil omhoog. Het parcours van de markten is dit jaar al erg hobbelig geweest. Zulke ups en downs kunnen zelfs de meest doorgewinterde beleggers nerveus maken. Zeven beproefde inzichten om het hoofd erbij te houden.

In woelige tijden zoeken veel beleggers instinctief naar veiligheid in de kudde, weg van elk risico. Maar de sirenenzang van de massa werkt verraderlijk: precies wanneer het het meest verleidelijk is om mee te hollen, is het zaak om kalm en rationeel te blijven. Wie zich blindelings laat leiden door paniek, loopt het risico verkeerde beslissingen te nemen.

Markten bewegen in golven. Hoewel de beurzen historisch gezien op lange termijn een stijgende trend tonen, worden periodes van stijgende koersen onvermijdelijk afgewisseld met periodes van correctie. Historische data leren ons dat forse tussentijdse terugvallen geen uitzondering zijn, maar eerder de regel. Daarom is het beter enkel op de beurs te beleggen met het deel van het vermogen waar men risico op kan nemen en dat op lange termijn gemist kan worden. Sinds 1980 kende de S&P 500 - dé graadmeter van ‘s werelds grootste aandelenmarkt - liefst 26 correcties van minimaal 10%, zelfs als er geen recessie in de lucht hing. Dergelijke dalingen duurden maanden (zoals in 2020) tot jaren (zoals in 2008), maar er was uiteindelijk altijd herstel. De afgelopen 185 jaar gingen de S&P 500 en zijn voorgangers zelfs meer dan 25 keer in een berenmarkt (een daling van 20% of meer vanaf een piek)¹. En toch begonnen de markten telkens opnieuw aan een klim. Het is belangrijk dit langetermijnperspectief voor ogen te houden wanneer de markten bokkensprongen maken.

Grafiek - Redenen om optimistisch te blijven op middellange en lange termijn

Een correctie van 10% is niet ongewoon, zelfs buiten een recessie

Grafiek - Gemiddelde prestatie van de S&P 500 na een correctie van 10% (19 keer sinds 1980)

De geschiedenis toont dat zulke inzinkingen gevolgd worden door periodes van positieve prestaties. De les lijkt dus: wees niet overdreven gealarmeerd door volatiliteit² op zich, wat ook de reden voor de onrust is. Koersschommelingen horen bij de markten en zijn de prijs die we op korte of middellange termijn betalen voor de potentieel hogere opbrengsten op lange termijn. Als u met een horizon van pakweg 10 of 20 jaar belegt, kunt u die volatiliteit beter zien als ruis: vervelend misschien, maar zelden van blijvende impact.

Extreme schommelingen – en vooral scherpe dalingen – kunnen het angstzweet doen uitbreken. Toch is paniek zelden een goede raadgever. De beste remedie is vooraf zorgen voor een portefeuille die past bij uw risicoprofiel en beleggingshorizon. Met een gediversifieerde portefeuille die aansluit bij uw riscoappetijt, zult u bij een volgende turbulente rit misschien minder geneigd zijn om halsoverkop te beslissen om uit te stappen. Bij Deutsche Bank adviseren we beleggers om hun portefeuille op te bouwen volgens de kern-satelliet strategie. De kern vormt de fundering van uw portefeuille: een brede, goed gespreide basis die stabiel groeit over de lange termijn, en bij onrust mogelijk de grootste klappen kan opvangen. De satellieten zijn flexibeler en kunnen inspelen op opportuniteiten of thema’s waar u extra in gelooft.

Beleggers die zich tijdens stormweer toch ongemakkelijk voelen, zijn vaak beleggers met een portefeuille die niet afgestemd is op hun draagkracht. Als uw allocatie te risicovol is voor uw gevoel, wordt de drang om uit angst te verkopen bij elk dipje bijna onweerstaanbaar. In een goed gespreide en passende portefeuille daarentegen, kunt u tijdelijke verliezen makkelijker uitzitten. Zoals Warren Buffett (94) eens opmerkte: The stock market is a device to transfer money from the impatient to the patient. Met andere woorden, geduldige beleggers met een doordachte mix worden uiteindelijk beloond tegenover paniekerige beleggers die bij elk onheil verkopen.

Bij turbulentie is het verleidelijk om (tijdelijk) uit de markt te stappen: posities verkopen om verdere dalingen te vermijden en dan weer instappen zodra ‘het ergste achter de rug is’. Helaas is dit timing-scenario moeilijk uit te voeren. U moet namelijk twee keer juist mikken: een keer naar buiten en een keer weer naar binnen. De praktijk leert dat zelfs professionals zelden beide beslissingen perfect kunnen timen. Wie in paniek verkoopt bij een daling, mist vaak het eerste stuk van het herstel – en dat kan een wereld van verschil maken. Sterker nog, de slechtste beursdagen liggen historisch gezien vaak dicht bij de beste beursdagen. Als u na een daling aan de zijlijn blijft staan, riskeert u de meest explosieve rally’s te missen en zo uw achterstand mogelijk niet meer in te halen.

Zeven van de tien beste beursdagen vonden in de afgelopen 20 jaar plaats binnen twee weken na een van de tien slechtste dagen. Met andere woorden, de dagen waarop de markt het hardst opveert, komen vaak vlak na de dagen waarop ze het hardst onderuit ging – precies de periode dat veel beleggers juist uit de markt bleven vanwege angst.

Grafiek - Belegd blijven: wat als u de beste X dagen mist

Deze grafiek illustreert hoeveel een hypothetische investering van 100.000 USD in de S&P 500 zou opleveren in verschillende scenario’s. Wie constant belegd bleef over die 20 jaar, zag zijn kapitaal groeien tot circa 717.000 USD. Maar wie de 5 beste beursdagen miste, eindigde rond 452.000 USD. Bij 20 gemiste topdagen zakte het resultaat richting 197.000 USD. Dit onderstreept hoe riskant het kan zijn om in volatiele tijden even uit de markt te stappen, want de sterkste heroplevingen gebeuren vaak onverwacht en geconcentreerd binnen korte tijd, ook in periodes van sterke schommelingen, wanneer paniek om de hoek loert.

Stel dat u in maart 2020 tijdens de coronacrash in paniek alles had verkocht. U zou niet alleen de bodem met verlies hebben verkocht, maar ook de daaropvolgende uitzonderlijke jaren hebben gemist. Het ironische is dat paniekverkopen op het dieptepunt zo ongeveer de slechtste zet zijn die een belegger kan doen. Zelfs voor ervaren beleggers geldt: meestal is stilzitten het moeilijkst, maar wel het verstandigst.

Een andere beproefde methode in woelige tijden is consequent blijven beleggen – ook (of juist) wanneer de markten scherp corrigeren. Volatiliteit kan zelfs een opportuniteit zijn. Als u op vaste tijdstippen instapt, koopt u automatisch meer aandelen als de koersen laag staan en minder als de koersen hoog staan. Zo spreidt u uw instapmomenten en vermindert u het risico om nét op een piek alles te investeren. Historisch gezien doen de beste koopkansen zich vaak voor op momenten dat anderen massaal de handdoek in de ring gooien. Door op geregelde basis bij te leggen – ongeacht de marktsituatie – zorgt u ervoor dat u ook in ‘slechte’ periodes posities opbouwt. U profiteert dan nadien wanneer het herstel inzet. Consistent beleggen tempert bovendien de emotie in uw beleggingsproces: u volgt een plan, in plaats van te proberen het perfecte moment af te wachten.

Volatiele markten kunnen de gewichten in uw portefeuille uit balans brengen. Stel, uw vooropgestelde verdeling was 70% aandelen en 30% obligaties. Na een scherpe aandelencorrectie zou dat bijvoorbeeld 60/40 kunnen worden, wat betekent dat uw portefeuille nu defensiever is dan u eigenlijk wilde. Daarom kan het zinvol zijn om bijvoorbeeld jaarlijks, of bij een afwijking van meer dan 5% uw portefeuille terug te brengen naar de beoogde mix. In turbulente periodes betekent herbalanceren vaak goedkoop bijkopen wat is gedaald en winst nemen op wat is gestegen.

Herbalanceren vergt discipline, maar het kan zowel uw risico onder controle houden als uw rendement potentieel een boost geven op lange termijn. Regelmatig herbalanceren kan de volatiliteit van een portefeuille verlagen en tegelijk de kans op een hoger eindrendement vergroten. Herbalanceren voorkomt ook dat u door een rally overmatig geconcentreerd raakt in één type asset.

Discipline bewaren in volatiele markten is makkelijker gezegd dan gedaan. Misschien herkent u bij uzelf toch de neiging om, ondanks alle goede voornemens, te willen reageren op koersschokken. In dat geval kan het zinvol zijn om uw beleggingen (deels) door professionals te laten beheren. Een ervaren beheerder hanteert een vooraf bepaalde strategie op maat van uw profiel en zal niet impulsief in- of uitstappen op basis van het sentiment van de dag. Zo’n aanpak dwingt afstand tussen uw emoties en uw geld  een buffer die in woelige periodes veel waard kan zijn.

Ook als u zelf actief blijft beleggen, hoeft u het niet alleen te doen. Uw adviseur kan als klankbord dienen: hij of zij kent uw doelen en kan helpen om objectief te blijven evalueren of een bepaalde actie wel in uw belang is, of louter door paniek of hebzucht ingegeven. Zoek dus tijdig steun en advies als u merkt dat de volatiliteit u nerveus maakt. Het inschakelen van expertise is geen zwaktebod, maar juist een teken van wijsheid van een ervaren belegger.

Onze experts bieden u deskundig en gespecialiseerd portefeuillebeheer aan op basis van een kern-satellietbenadering. De kern vormt hierbij de ruggengraat van uw portefeuille en weerspiegelt zowel uw beleggersprofiel als uw strategisch beleggingsplan.

¹Bron: Goldman Sachs: Bear Market Anatomy – the path and shape of the bear market. 8 april 2025

²Volatiliteit verwijst naar hoeveel en hoe snel de prijs van bv. een aandeel, een obligatie, een fonds of een index verandert in de loop van de tijd.

Beleggingsproducten zijn onderhevig aan risico’s. Ze kunnen zowel omhoog als omlaag evolueren en de kans bestaat dat de belegger het bedrag van zijn belegging niet recupereert. Elke beleggingsbeslissing moet in overeenstemming zijn met uw Financial ID (beleggersprofiel). Meer info op deutschebank.be/financialid.

Prognoses zijn gebaseerd op veronderstellingen, schattingen, meningen en hypothetische modellen of analyses die onjuist kunnen blijken. Alleen ter illustratie. Dit artikel en de informatie die het bevat vormen geen beleggingsadvies.

Rendementen uit het verleden zijn geen betrouwbare indicator voor toekomstige rendementen.