95 elektrische toestellen. Zoveel heeft een doorsnee Belgisch gezin er vandaag in huis1. Dat zijn er al 18 meer dan 5 jaar geleden2. Niet alleen in ons land pluggen we meer dan ooit smartphones, warmtepompen en auto’s in het stopcontact. Ook wereldwijd stijgt de vraag naar energie.
Dat hoeft niets te verbazen. We zijn met steeds meer mensen; de komende 27 jaar dikt de wereldbevolking nog eens met 2 miljard aan3. En we zijn ook met steeds meer mensen die over een hoger inkomen beschikken en meer comfort willen.
Volgens de jongste outlook van het International Energy Agency zal de totale globale energieconsumptie (niet alleen van elektriciteit dus) tot 2030 elk jaar met 1,4 tot 1,7% stijgen4. Ook na 2030 verwacht het agentschap dat de klim zich doorzet.
Maar terwijl de druk op het energiesysteem toeneemt, is de energiesector nog steeds verantwoordelijk voor bijna driekwart van de emissies van broeikasgassen5. Deze uitstoot verhoogde de gemiddelde temperatuur wereldwijd al met 1,1 °C sinds 19006.
Hoewel we in eigen land steeds meer zonnepanelen en windmolens om ons heen zien, komt nog altijd 82% van de globale energie van kool, olie en gas7. De veerkracht van onze oceanen en bossen is bovendien niet langer groot genoeg om al de broeikasgassen te capteren die deze fossiele bronnen veroorzaken. Dus blijven broeikasgassen voort tientallen tot honderden jaren in onze atmosfeer cirkelen8. En kunnen daardoor ondertussen zelfs de Noren wijngaarden beginnen aanleggen9.
Meer produceren en groener produceren: het huidige energiesysteem is helaas niet opgewassen tegen deze uitdagingen. Heel wat overheden engageerden zich daarom de afgelopen decennia en jaren om hun landen klimaatneutraal te maken en inspanningen te leveren. Denk bijvoorbeeld aan de volledige ban op diesel- (2030) en benzinewagens (2035) in Brussel10. Of denk aan de ambities van China om 50% van de energiebevoorrading tegen 2025 uit hernieuwbare bronnen te halen.
Tussen droom en daad gaapt echter nog een enorme kloof. Zelfs als overheden de investeringen in groene energie de komende tien jaar zouden verdubbelen, dan komen we nog lang niet in de buurt van een klimaatneutrale wereld, blijkt uit berekeningen van het International Energy Agency11.
Die urgentie wordt alleen maar nijpender nu de klimaatperikelen toenemen12 en energiebevoorrading - in het bijzonder in Europa - niet langer een evidentie is. Een stevige (r)evolutie met meer investeringen dringt zich dan ook op. Uitstellen is geen optie.
Met amper 4,99% van onze energie die afkomstig is van zonnepanelen, windmolens, waterkracht en andere hernieuwbare bronnen13, liggen er nog gigantisch veel beleggingskansen voor de boeg.
Om het mondiale energiesysteem klimaatvriendelijk te maken - weg van olie, gas en kool - moeten duurzame energiebronnen worden gebouwd om groene stroom te leveren. Wind- en zonneparken, maar ook kleinere systemen op daken en commerciële gebouwen. De productie van nieuwe schone brandstoffen, zoals groene waterstof, zal ook nodig zijn om de doelstellingen te bereiken. Dat is financieel ook een slimme zet: in twee derde van de wereld is de totale (investerings)kost van hernieuwbare bronnen zoals wind- en zonne-energie is vandaag lager dan steenkool en gas14.
Nieuwe energiehubs moeten met nieuwe verbindingen op het net worden aangesloten. Dat betekent meer vraag naar kabels en elektrische apparatuur. Als meer mensen groene stroom gebruiken, moeten ook de regionale en nationale elektriciteitsnetten worden verbeterd om black-outs te voorkomen. Voor de komende golf aan elektrische voertuigen zijn oplaadpunten en flexibele elektriciteitsnetten nodig.
De zon schijnt niet altijd, de wind blaast niet steeds en door droogte kunnen waterkrachtcentrales minder output geven. Daarom zijn er oplossingen voor energieopslag in verschillende delen van het elektriciteitssysteem nodig.
Om het energieverbruik en de energie-intensiteit te verminderen, moeten gebouwen meer verbonden, intelligenter en efficiënter worden. Slimme meters, energiemanagementsystemen en andere oplossingen voor gebouwen zijn van belang om het verbruik te beperken. Hetzelfde geldt voor de distributienetwerk: zo’n 5% van de stroom gaat onderweg verloren voor het uw stopcontact bereikt15.
In Europa (EU + VK) is transport verantwoordelijk voor een derde van de broeikasgassen. Een elektrische wagen stoot over zijn hele levensloop 5 (benzine) tot 6 (diesel) keer minder broeikasgassen uit. Maar het kan nog beter. Dé sleutel zit namelijk in elektrische deelauto’s (en autonoom rijden). Alleen al in Brussel zouden 21.000 robotaxi’s in totaal 330.000 auto’s en 621 bussen kunnen vervangen16. Schonere en slimme oplossingen op het gebied van mobiliteit kunnen dus ook een mooie bijdrage leveren aan het energie- en klimaatvraagstuk.
De energietransitie is een aantrekkelijk beleggingsthema, maar tegelijk ook een complex universum. Belegt u nu best in windmolenfabrikanten? In energiemaatschappijen die groene stroom aanbieden? In producenten van elektrische voertuigen? In de grondstoffen die deze omwenteling mogelijk moeten maken (lithium, koper, nikkel, ...). Of in een 'beetje van alles'?
Als u zelf geen tijd of zin heeft om het allemaal uit te zoeken en constant op te volgen, dan kan een actief beheerd fonds17 een uitkomst bieden.
Deel dit artikel
2 september 2022
10 februari 2022
1 Bron: https://www.recupel.be/nl/blog/49-miljoen-ongebruikte-elektrotoestellen-verdienen-beter/
2 Bron: https://recupel.prezly.com/enorm-potentieel-voor-hergebruik-en-recyclage-ligt-voor-het-grijpen
3 Bron: https://www.un.org/en/desa/world-population-projected-reach-98-billion-2050-and-112-billion-2100
4 Bron: https://iea.blob.core.windows.net/assets/4ed140c1-c3f3-4fd9-acae-789a4e14a23c/WorldEnergyOutlook2021.pdf p186
5 Bron: https://iea.blob.core.windows.net/assets/4ed140c1-c3f3-4fd9-acae-789a4e14a23c/WorldEnergyOutlook2021.pdf p15
6 Bron: https://www.knmi.nl/over-het-knmi/nieuws/is-1-5-c-opwarming-nog-haalbaar
7 Bron: https://ourworldindata.org/grapher/global-primary-energy?stackMode=relative&time=earliest..latesttype
8 Bron: https://www.epa.gov/climate-indicators/greenhouse-gases
9 Bron: https://www.bbc.com/news/business-61093929
10 Bron: https://lez.brussels/mytax/nl/practical?tab=Agenda
11 Bron: https://iea.blob.core.windows.net/assets/4ed140c1-c3f3-4fd9-acae-789a4e14a23c/WorldEnergyOutlook2021.pdf p 7
12 Bron: https://climate.nasa.gov/evidence/
13 Bron: https://ourworldindata.org/grapher/global-primary-energy?stackMode=relative&time=earliest..latesttype
14 Bron: https://www.irena.org/newsroom/pressreleases/2022/Jul/Renewable-Power-Remains-Cost-Competitive-amid-Fossil-Fuel-Crisis
15 Bron: https://www.eia.gov/tools/faqs/faq.php?id=105&t=3
16 Bron: Prof. Cathy Macharis - Met een factor 8 naar de mobiliteit van de toekomst - 2020 - ISBN 978-90-5856-648-5
17 De term 'fonds' is de gebruikelijke benaming voor een Instelling voor Collectieve Beleggingen (ICB), die kan bestaan onder het statuut van een ICBE (UCITS) of een AICB (niet-UCITS), en die diverse rechtsvormen kan aannemen (bevek, GBF enz.). Een ICB kan compartimenten bevatten. De fondsen zijn onderhevig aan risico’s. Ze kunnen zowel stijgen als dalen en mogelijk krijgen beleggers het bedrag van hun belegging niet terug.
