Franse activa zijn de laatste tijd sterk gestegen. De spreads tussen Franse 10-jaarsobligaties (OAT) en Duitse 10-jaarsobligaties (Bunds) zijn gestegen tot het hoogste niveau sinds januari (82 basispunten). Franse 10-jaarsobligaties leveren nu maar 6,7 basispunten minder op dan hun Italiaanse tegenhangers. Op de aandelenmarkt verloor de benchmark CAC 40 sinds dinsdag 3,26%, maar ze maakte een deel van de verliezen weer goed. Banken werden het zwaarst getroffen.

Een fragiel politiek klimaat

De bewegingen op de financiële markten zijn grotendeels een weerspiegeling van de toenemende politieke onzekerheid. Na maanden van geschillen is de regering van François Bayrou erin geslaagd om het bezuinigingsbudget voor 2025 door het parlement te laten goedkeuren en levert ze de beloofde besparingen op.

Deze zomer heeft Bayrou herhaaldelijk benadrukt dat Frankrijk massaal moet bezuinigen op zijn uitgaven. Ongewoon vroeg presenteerde de premier al in juli de belangrijkste punten van de begroting voor volgend jaar. Het omvat besparingen van ongeveer 44 miljard euro. Anders dreigt een te hoge schuldgraad het land economisch en politiek te verlammen. Dit jaar zullen rente-uitbetalingen de grootste post in de begroting worden, benadrukt Bayrou. Hij stelde ook voor om 8 mei (Victory Day) en Paasmaandag af te schaffen als feestdagen.

Stijgende sociale en politieke spanningen

De begrotingsplannen botsen echter op weerstand – niet alleen politiek, maar ook vanuit het maatschappelijk middenveld. Sinds weken vormt zich een beweging genaamd 'Bloquons Tout' (alles blokkeren), die het land op 10 september wil platleggen.

De parlementsvoorzitter van La France Insoumise (LFI), Mathilde Panot, benadrukte dat de partij zeker geen vertrouwen in de regering zal uiten. De Groenen en Communisten die samen met de LFI het zogenaamde New Popular Front vormen (de linkse alliantie in het parlement), hebben ook aangekondigd Bayrou niet te steunen bij de vertrouwensstemming. De uiterst rechtse Rassemblement National (RN) is van plan om hetzelfde te doen. RN-parlementswoordvoerder Thomas Ménagé verklaarde dat het steunen van deze regering een verraad van de kiezers zou zijn.

De leider van de Socialistische Partij, Olivier Faure, liet weinig twijfel bestaan over de intentie van zijn partij om geen vertrouwen in Bayrou uit te drukken. In plaats daarvan is de partij van plan om de komende dagen haar 'tegenbudget' voor te stellen.

Aangezien Bayrou een minderheidsregering leidt, kent hij de quasi onmogelijke uitdaging waarmee hij geconfronteerd wordt, maar heeft hij toch gekozen voor een vertrouwensstemming. Hij heeft een begroting voorgesteld die blijkbaar weinig steun krijgt van de parlementaire oppositie, de vakbonden of het grote publiek.

Hoewel de regering steun krijgt van Gabriel Attal, parlementair leider van de Renaissancepartij van president Macron, ligt de verantwoordelijkheid nu bij de parlementsleden, die op 8 september stemmen. Als Bayrou en zijn regering vallen, rijst de vraag: wie kan Frankrijk nog besturen met de huidige samenstelling van het parlement? En zal president Macron de Nationale Vergadering opnieuw ontbinden? De constitutionele beperking, die zegt dat minstens één jaar moet zijn verstreken tussen de vorige parlementsverkiezingen en de ontbinding, is namelijk niet meer van toepassing.

Er staat zelfs een nog groter probleem op het spel: door regering na regering te doen vallen, lijken beide partijen de president ertoe aan te willen zetten om af te treden en vroegtijdige presidentsverkiezingen te forceren.

Vanuit economisch perspectief lijkt de doelstelling van de regering om het tekort tegen 2026 terug te brengen tot 4,6% steeds optimistischer. Om een verdere uitbreiding van het tekort te voorkomen, moet Frankrijk jaarlijkse ongeveer 0,5% van het bbp kunnen besparen. Hoewel het huidige ontbreken van bezuinigingsmaatregelen de groei op korte termijn kan ondersteunen, draagt het tegelijkertijd bij tot een toenemende schuldenlast, wat in strijd is met de budgettaire vereisten van de EU. Deze situatie vertaalt zich in stijgende Franse OAT-rendementen. Rekening houdend met de vele mogelijke scenario's zoals hierboven beschreven, verwachten we niet dat de spread tussen OAT’s en Bunds binnenkort aanzienlijk zal versmallen.

Risico op ratingverlaging

Obligatiebeleggers zijn niet alleen bezorgd over de heersende politieke instabiliteit, maar houden ook rekening met de herziening door het ratingbureau Fitch¹, gepland voor 12 september - slechts vier dagen na de parlementaire stemming. Verdere beoordelingen door andere ratingbureaus volgen, met Moody's² op 24 oktober en Standard & Poor's³ op 28 november.

Frankrijk handhaaft momenteel een AA-overheidsrating van Fitch, maar de aanhoudende politieke onzekerheid brengt een bijkomend risico met zich mee voor deze rating. Als twee van de drie grote agentschappen een ratingverlaging doorvoeren, kan dit de mogelijkheid van banken om OAT's als onderpand te gebruiken beperken, waardoor een essentiële bron van vraag naar Franse staatsobligaties afneemt. Aangezien een derde van alle op vervaldag komende Franse overheidsobligaties (OAT's) in handen is van de ECB – die haar obligatieposities aan het afbouwen is – zijn OAT's steeds meer afhankelijk van alternatieve beleggers.

Anderzijds staat er ook een ratingherziening van Italië gepland op 19 september. Als Frankrijk een ratingverlaging ondergaat terwijl Italië een upgrade krijgt, is het mogelijk dat er extra kapitaal naar de Italiaanse obligatiemarkten stroomt ten koste van Franse obligaties.

Wisselkoersen: beperkte impact op de euro

Op de wisselkoersmarkten wordt verwacht dat de euro een beperkte impact zal ondervinden. De huidige marktomstandigheden hebben al rekening gehouden met een aanzienlijke risicopremie (zoals blijkt uit de OAT-Bund-spread) en met de eerder vermelde downgrades. Op voorwaarde dat Frankrijk zich onthoudt van een materiële verhoging van zijn schuldenlast en de inspanningen voor de begrotingsconsolidatie voortzet, ook al doet het dit in een iets trager tempo, zullen de valutamarkten waarschijnlijk geen aanzienlijke extra risicopremie voor de EUR in rekening brengen.

Ondermaatse prestaties op de aandelenmarkten

De initiële daling van de CAC 40 die we deze keer zagen, bedroeg ongeveer de helft van de daling na het kortstondige verkiezingsnieuws vorige zomer, toen de index twee weken lang 4 procent achterbleef op de bredere Europese markt voordat hij zich stabiliseerde. Franse aandelen kunnen op korte termijn ondermaats blijven presteren. Maar we verwachten niet dat de zwakte zich zal uitbreiden naar de bredere Europese aandelenmarkt.

Banken en verzekeringen onder druk

Bank- en verzekeringsaandelen kenden deze week de sterkste dalingen, om verschillende redenen. Ten eerste hebben stijgende OAT-rendementen geleid tot verliezen op overheidsbeleggingen, aangezien OAT's 12-30% van de bankportefeuilles uitmaken; niettemin zijn deze blootstellingen doorgaans afgedekt, wat de negatieve impact beperkt. Bovendien kan een stijging van de spreads op Franse overheidsobligaties leiden tot hogere kapitaalkosten voor financiële instellingen, een effect dat zou worden verergerd door een verlaging van de kredietrating van Frankrijk. Politieke onzekerheid brengt ook risico's met zich mee, vooral als ze de kredietvraag tempert.

Daarnaast kan de financiële sector negatief worden beïnvloed als de belastingtoeslag van 10 procentpunten op grote ondernemingen met een omzet van meer dan 3 miljard euro tot 2026 wordt verlengd, in plaats van te worden verlaagd zoals eerder werd verwacht. Analisten schatten dat dit de winsten van grote banken met wel 3% zou doen dalen. Opmerkelijk is wel dat bedrijven die door een dergelijke verlenging te maken krijgen met een potentiële winstdaling van meer dan 5% bijna 30% van de CAC 40-index vertegenwoordigen. Bijgevolg anticiperen we in dit scenario op mogelijke negatieve herzieningen van de winstgroeiverwachtingen en een zekere underperformance.

De zwakte van de Franse banken heeft echter een minimale impact op de bredere Europese banksector, die nog steeds een van onze voorkeurssectoren is. Franse banken maken slechts 10% van de STOXX 600 Banken-index uit. Daarom beschouwen we periodes van aanhoudende zwakte als potentiële koopopportuniteiten. We benadrukken dat de sector een sterke winstverhogingscyclus doormaakt, die ongeëvenaard is in andere sectoren. Bovendien profiteert de sector van de steilere rentecurve en blijft ze geïsoleerd van directe tariefrisico's.

Is uw portefeuille nog aangepast aan de economische realiteit?

Beleggingsproducten zijn onderhevig aan risico’s. Ze kunnen zowel omhoog als omlaag evolueren en de kans bestaat dat de belegger het bedrag van zijn belegging niet recupereert. Elke beleggingsbeslissing moet in overeenstemming zijn met uw Financial ID (beleggersprofiel). Meer info op deutschebank.be/financialid.

Prognoses zijn gebaseerd op veronderstellingen, schattingen, meningen en hypothetische modellen of analyses die onjuist kunnen blijken. Alleen ter illustratie. Dit artikel en de informatie die het bevat vormen geen beleggingsadvies.

Rendementen uit het verleden zijn geen betrouwbare indicator voor toekomstige rendementen. Resultaten verwijzen naar een nominale waarde op basis van koerswinsten en-verliezen. Daarbij wordt geen rekening gehouden met inflatie. Inflatie heeft een negatieve invloed op de koopkracht van deze nominale monetaire waarde. Afhankelijk van het inflatieniveau kan dat leiden tot een reëel waardeverlies, zelfs als de nominale prestaties van de belegging positief zijn.

¹ Internationaal Amerikaans financieel ratingbureau.
² Een Amerikaans financieel onderzoeks- en ratingbureau dat de financiële gezondheid en het wanbetalingsrisico van bedrijven, overheden en andere instellingen beoordeelt.
³ Financieel analyse- en ratingbureau dat analyses publiceert en ratings toekent om de kredietwaardigheid van bedrijven en obligatie-emittenten te beoordelen.